Beppe Costa: “Besoj se kanë qenë gjithmonë poetët ata që e kanë rrëfyer historinë e njerëzimit”.
1) Kur keni filluar të shkruani poezi?
Besoj se kam filluar të shkruaj kur isha në shkollë fillore. Aventurat e Uliksit, të rrëfyera në Iliadën e Homerit, më kanë nxitur të rrëfeja edhe unë aventurat e mia dhe të familjes sime, ndoshta rreth moshës 8-vjeçare.
2) Cilat janë burimet tuaja të frymëzimit për të shkruar poezi?
Sinqerisht nuk besoj në frymëzim. Më tepër se gjithçka tjetër më kanë goditur dramat që shihja rreth meje, veçanërisht fatkeqësitë dhe dashuritë që vëreja në shkollë. Më godisnin më së shumti historitë, edhe pse ishin përherë të njëjtat dhe të mbushura me trishtim. Ishte koha e ndërtimit të Italisë së pas-luftës, kohë të cilën edhe sot e ndjej ende të afërt.
3) A ekziston një poet ose poezi që ju ka frymëzuar në mënyrë të veçantë?
Më kujtohet se në një rast që më duhej të operohesha, i kam kërkuar nënës sime poezitë e Garcìa Lorca-s. Në fillim ishte poezia frënge dhe ajo spanjolle që më kënaqte dhe që gjithashtu më dukej shumë muzikore, me ritme dhe tema që më magjepsnin, më vonë interesimi im ia nisi të zgjerohej gjithnjë edhe më shumë deri në zbulimin e poetëve amerikano-jugorë, një grup miqsh të rëndësishëm për mua, që më bënë të zbuloj poezinë e grave, shumë herë e lënë në heshtje nga botuesit e mëdhenj të kohës sime.
4) Cila është poezia që keni shkruar që ju përfaqëson më së shumti si poet?
Në përgjithësi poezitë që trajtojnë pikërisht temën e poezisë dhe të poetëve. Një të tillë e kam shkruar mbi 40 vite më parë dhe përmbyllet me këtë varg “sublime është poezia kur është e zhveshur nga egozimi” Një temë universale, e cila sot gjithmonë e më shumë është thelbësore, ndonëse shpeshherë për modë ose shfaqje.
5) A mendoni se poezia ka aftësinë për të ndikuar në shoqërinë dhe kulturën në të cilën jetojmë sot?
Nuk e besoj, por duhet të mendojmë se është kështu, në të kundërt askush nuk do të shkruante më. Mund të them me siguri se për disa është thelbësore të përshkruajnë atë që shumë persona, ndonëse kanë sy dhe vesh, nuk arrijnë të ndiejnë, njerëzim ky gjithnjë e më tepër i rënë në koma që me sa duket askush nuk po e vëren. Luftërat, paraja, natyra, ndërsa ndjeshmëria duket se po zhduket. Dhe kështu, për atë që shkruan, bëhet nevojë thelbësore.
6) A mendoni se poetët kanë një përgjegjësi sociale kur shkruajnë poezi?
Besoj se kanë qenë gjithmonë poetët ata që e kanë rrëfyer historinë e njerëzimit, shumë më mirë se historianët dhe, pikërisht në këtë fushë duhet të kthehemi: të rrëfejmë ato çfarë media duket se nuk di, duke qenë përherë e më shumë në shërbim të pushtetit, ndërsa poeti mbetet përherë një revolucionar. Në shumë vende burgjet janë të mbushura me poet dhe shkrimtarë: zëra unikë që shpesh përfaqësojnë mospajtimin.
7) Cilat këshilla do t’u jepnit atyre që kanë dëshirë të fillojnë të shkruajnë poezi dhe që duan të përmirësojnë aftësitë e tyre në këtë fushë?
Do t’ju tingëlloj banale, por do t’i këshilloja të lexojnë, dhe të lexojnë gjithnjë edhe atë që botohet thuajse në heshtje, ndonëse sot nuk ka shumë botime të tilla, shumë autorë të së shkuarës “sime” nuk botohen më. Po bëhet gjithmonë edhe më e vështirë, ndoshta për shkak të shumëllojshmërisë së vargjeve që ofron interneti, por në gjithë këtë kaos të madh mund të gjenden perla të fshehura.
8) Së fundmi, si do ta prëshkruanit veten si poet?
Mendoj se kjo është një pyetje, së cilës nuk do të dija t’i përgjigjesha. Shpesh shkruaj për të paralajmëruar, në përpjekje për të ruajtur shpresën për një botë më të mirë, shpresë të cilën edhe unë vetë nuk e kam më prej shumë vitesh: pra, një utopist i pashpresë!