Gazeta Nacional Albania

NATË  PARIZIANE. Poezi të reja nga Anton PAPLEKA

 

 

 

 

O Paris

Vatër e ngrohtë me urët e kryqëzuara të rrugëve të tua

Blaise Cendrars

 

Në të rënë të kësaj nate dimri

Avioni zbriti në aeroportin Sharl dë Gol

 

Dritat e qytetit të Parisit

Brofën nga horizonti në horizont

Prushëritën para syve të mi

 

Shpirti im që fërgëllonte

I ndjekur pas nga errësira dhe acari

Zgjati gishtat e tij të ngrirë

Drejt mangallit të mbushur me prush

Të qytetit të Parisit

 

Nata e errët u ça para meje

Si Deti i Kuq që u nda më dysh

Për t’i hapur udhë

Moisiut dhe popullit të tij

Që iknin nga Egjipti

 

Rreth meje vezullonin

Yjësitë e dritave të Parisit

 

Paris, 19.2.2021

 

PËRSHËNDETJE  JEAN MOREAS-IT

 

Mbi ujë, mbi një vullajë të vonë dhe në sytë e mi,                                            

ti derdh butësinë tënde,diell i vjeshtës.
Jean Moréas

 

Të përsnëndes Zhan Moreas!

 

I ndalur para bustit tënd prej bronzi

Dua të këmbej me ty dy fjalë

 

Në ç’gjuhë dëshiron të të flas?

Shqip : në gjuhën e të parëve të tu arvanitas ?

Greqisht : në gjuhën e fëmijërisë sate athinjote ?

Frëngjisht : në gjuhën që përdorim së bashku ?

 

Nuk e di çfarë të ka shtyrë të shkruash në gjuhën e Molierit

Por unë kam një bindje që nuk e luan topi

Se gjëja më e rëndësishme për një poemë

Është që ajo të përcjellë një mendim universal

Dhe ky mendim të bartet nga fjalët që e shprehin

Si një zog që e mbajnë në ajër flatrat e veta

 

Unë jam i sigurt se duke shkruar për diellin e vjeshtës

Ti ke pasur gjithmonë

Një nostagji të fshehtë apo të hapur

Për një diell tjetër :

Për diellin veror të Mesdheut

Që as në viset e hiperboreanëve

Nuk të është shqitur nga mendja

 

Kështu për vite të tëra

Ti ke qenë një poet me dy diej:

Me diellin e veriut dhe me atë të Mesdheut

Të cilët kanë ndriçuar me radhë

Në qiellin e jetës e të poezisë sate

 

Ekzili yt si ai i paraardhësit tonë të përbashkët

Të quajtur Uliks

E ka pasuruar udhëtimin tënd dhe poezinë tënde

Me një thesar që nuk do të ta kishte dhënë dot

Itaka jote e vogël e shkëmbore

E mbushur me mëtues torollakë e mendjemëdhenj…

 

Paris, 21.3.2021

 

RRUGËT E FSHATIT KU KAM LINDUR

 

Në rrugët e Parisit që më duken si rrugë ëndrre

Ose si rrugët e një parajse tokësore

(A ekziston vërtet një parajsë e tillë?)

Më kujtohen rrugët e fshatit ku kam lindur

Kam dëshirë të zgjat dorën deri tek ato

T’i përkëdhel si kurrizin e kafshëve të urta e fillikate

T’i ngushëlloj një çast për vetminë e tyre

Të mbushur vetëm me hapa dhe zëra të vdekurish

 

Netëve kur vuaj nga një pagjumësi e pashpjegueshme

Për t’u qetësuar

Për të ndjellë gjumin që vonon të vijë

Unë i marr rrugët e fshait ku kam lindur

Dhe i palos disa herë

Si një udhëtar të cilin e ka zënë nata në rrugë

Dhe detyrohet të flejë në një shpellë

Duke përdorur si nënkresë peliçen e tij

Të mbushur me pluhur e me djersë

 

Sapo e mbështes kokën

Mbi nënkresën e sajuar

Me rrugët e fshatit ku kam lindur

Ato zënë e këndojnë me zë të ulët

Me zërin e nënës sime të vdekur

Ninullat më të bukura që ekzistojnë

Dhe mua më zë menjëherë

Gjumi më i ëmbël i botës…

 

Paris, 7.4.2021

 

ËNDRRAT E MIA TË VJETRA

 

Ëndrrat e mia të vjetra

Që më zinin vendin ku rrija

I futa në një thes

Dhe shkova te një shitës vjetërsirash

 

Shitësi i pa me çudi

Ato që i kisha sjellë

Si të qe fjala për ca objekte të neolitikut

 

Ai më tha se për to

Nuk mund të me jepte asnjë qindrarkë

Madje nuk mund t’i mbante në shitore

Sepse nuk kishte vend ku t’i vinte

As në vitirinë as në depo

Të mbushur me ëndrra të vjetra

Nga të gjitha kohërat

Nga të gjthë banorët e dheut…

 

Pas mospranimit t shitësit të vjetërsirave

E mora thesin me ëndrrat e mia të vjetra

Dhe u ktheve në shtëpi

 

I vura në një dollap

Si një koleksionist sendesh të rralla

Që ruan monedha të lashta e të ndryshkura

Inkunabla të dëmtuara nga koha

Apo pulla poste ekzotike…

 

Paris, 4.4.2021

 

  1. Inkunabëlquhet një libër i botuar midis viteve 1438-1500.

 

 

IKNI SË KËNDEJMI FANTAZMA TË SË KALUARËS

 

Ikni së këndejmi fantazma të së kaluarës

Që më flisni për krime të lemerishme

Të huazuara nga kronikat e mesjetës

Unë nuk jam princi Hamlet

Nuk dua t’i dëgjoj thashethemet tuaja

Nuk dua t‘i shoh me sy shajnitë tuaja shastisëse

 

Ikni së këndejmi fantazma të së kaluarës

Unë nuk jam princi Hamlet

Mua nuk më lidh asgjë me ju

Hije të bezdishme

Shtriga kukudhë lugetër vampirë

Dhe xhinde të tjera të këtij brumi

 

Ikni së këndejmi

Me krahët tuaj prej lakuriqësh

Me ulërimat tuaja prej hutinësh

 

Ikni së këndejmi po ju them

Për kushedi të satën herë

Me gojët e hapura të të gjitha horizonteve

Të të gjitha erërave

 

Ikni së këndejmi

Unë jam në Paris

Dhe ky qytet më përqafon me krahët e hapur

Të rrugëve e të dritave të tij

 

Ikni së këndejmi fantazma të së kaluarës

Unë nuk jam princi Hamlet

Ofelia ime quhet Poezi

Ajo me do dhe unë e dua si i marrë

Unë i lë takim

Herë në Luvër herë në Qendrën Zhorzh Pompidu

Herë në Buà dë Bulonjë herë tek Ura Mirabo

Herë te Kulla Eifel…

 

Ikni së këndejmi fantazma të së kaluarës

Unë nuk jam princi Hamlet…

 

Paris, 2.5.2021

 

ËNDËRR

 

Isha një shkëmb i gërryer

Në breg të detit

 

Më tepër sesa lëndë

Isha zbrazëti

 

I ktheva sytë nga deti

Por sakaq e përpiu rëra

 

I ktheve sytë nga toka

Por atë e mbuluan kaktusët

 

Pyeta dy shtegtarë të panjohur:

A është ëndërr apo është zgjëndërr?

 

I pari më tha:

Gjithçka që sheh ti është ëndërr!

 

Ajo që të duket si ëndërr është zhgjëndërr

Më tha i dyti

 

Nuk dita kujt t’i besoja

Dyshova edhe te vetja ime

 

Isha një shkëmb i gërryer

Në breg të detit

 

Në zgavrat e qenies sime

Ulërinin elegji të vjetra…

 

Paris, nata e 21.5.2021

 

NJË RE E BARDHË NË TRAJTË NJERIU

 

Një re bardhë në trajtë njeriu

Rri pezull në qiellin e kaltër

 

Mërgimtari e sheh me dhembshuri

Si të qe vëllai i tij binjak

 

Të dy janë pa rrënjë

Pa adresë

Pa strehë që i pret

 

Ata nuk kanë kombësi tjetër

Përveç asaj të hapësirës

 

Gjithçka që zotërojnë

E bartin në çantën e shpinës

Të kësaj dite të kthjellët

Të mbushur me vetmi

Dhe me një pritje të pasigurt

 

Ata nuk takojnë të njohur të tjerë

Veç diellit që i godet në kokë

Dhe erës që i shtyn me bërryla

Si ca kalimtarë që i zënë udhën

 

Të dy marrin në dorë

Shaminë e trëndafiltë të perëndimit të diellit

E palosin me kujdes

Dhe e futin në xhep

Për të tharë me të

Lotët që fshehin brenda tyre

 

Ata palosin edhe shaminë e agimit

Të qullur me vesë

Për të fshirë me të

Sytë me rrathë të zinj të ëndrrave të tyre

Që kanë ndenjur pa gjumë

Duke pirë akoolin e ftohtë të yjeve

 

Megjithëse i ndan një largësi e pamatshme

Që shkon nga toka në qiell

Ata kanë një fat të përbashkët…

 

Paris, 16.6.2021

 

PLASAT E KOHËS

 

Me një rropamë të llahtarshme

Koha është plasaritur

Si toka për shkak të tërmetit

 

Përmes këtyre plaseve

Kam parë duke ikur pa kthim

Qenie që ishin të shtrenjta për mua

Plimat e ëndrrave të mia të humbura

 

Moskokëçarëse ndaj meje

Ndaj hidhërimit dhe keqardhjeve të mia

Moskokëçarëse ndaj ankthit tim

Koha ka vazhduar të rrjedhë

Në shtratin e saj të përhershëm

 

Të harruarit e plasave të kohës

Ishte çmimi që duhej të paguaja

Për të vazhduar të jetoja…

 

Paris, 6.5.2021