Libri i 21-të i Halil Ramës, monografi
për veprën letrare të Shefki Karadakut
• Dr.Mujë Buçpapaj, botues dhe analist i mirënjohur në rang kombëtar, vlerësoi monografinë e prezantuar nga Halil Rama, ndër të tjera për faktin se në të evidentohet më së miri individualiteti krijues dhe njerëzor i shkrimtarit Shefki Karadaku.
• Margarita Xhepa – Artiste e Popullit dhe Nderi i Kombit vlerësoi përzgjedhjen që autori i kësaj monografie ka bërë ndër qindra poezitë e Shefki Karadakut, në të cilat ka botë, ka ritëm e muzikalitet, ndaj dhe ajo i interpreton me shumë ndjenjë.
Nëse para tre muajsh (në Akademinë Përkujtimore në 1-vjetorin e ndarjes nga jeta të shkrimtarit të mirënjohur) u prezantua para publikut me dokumentarin televiziv me të njentin titull, të shfaqur edhe nga Radiotelevizioni Publik Shqiptar në kanalin RTSH 3, në 81-vjetorin e lindjes, Halil Rama – Mjeshtër i Madh, (autor i 21 librave me monografi, profile e kritikë letrare), prezantoi më 9 qershor 2022 librin e sapobotuar “AND-ja e pandryshuar e Shefki Karadakut”, pikërisht në ditëlindjen e tij të 81-të.
Personalitete të botës së letrave e artit, si Artistja e Popullit Margarita Xhepa – Nderi i Kombit, Dr.Mujë Buçpapaj-Drejtor i gazetës “Nacional” dhe një ndër poetët, publicistët, analistët dhe politologët më të mirë të vendit, si dhe poetët e prozatorët e shquar Andon Andoni, Agim Pipa, Sakip Cami, Josif Doja etj, vlerësojnë nivelin e lartë artistik të kësaj monografie, në të cilën Shefki Karadaku vjen thuajse i plotë me një arsenal veprash krijuese.
MUJË BUÇPAPAJ: Karadaku, një individualitet i fortë njërëzor dhe poetik
Dr.Mujë Buçpapaj, botues dhe analist i mirënjohur në rang kombëtar, vlerësoi monografinë e prezantuar nga Halil Rama, ndër të tjera për faktin se në të evidentohet më së miri individualiteti krijues dhe njerëzor i shkrimtarit Shefki Karadaku. Buçpapaj nënvizoi faktin se Ai ishte një individualitet i fortë njërëzor dhe poetik, ishte një lirik i ciltër, mjeshtër i vargut dhe i teknikës poetike dhe këto i mjaftonin për të qëndruar larg poezisë së angazhuar dhe brohoritëse që siguronte shpesh privilegje, karrierë dhe shpërblime zyrtare.
Ndërsa Margarita Xhepa – Artiste e Popullit dhe Nderi i Kombit vlerësoi përzgjedhjen që autori i kësaj monografie ka bërë ndër qindra poezitë e Shefki Karadakut, në të cilat ka botë, ka ritëm e muzikalitet, ndaj dhe ajo i interpretona me shumë ndjenjë.
Një tablo më të plotë veprës së këtij shkrimtari e japin në këtë monografi edhe intervista e bashkëshortes Nadire Karadaku si dhe reçensat e mbajtura në Akademinë përkujtimore të datës 16 mars 2021, në 1-vjetorin e ndarjes së tij nga jeta, nga prozatori Andon Andoni, poeti Agim Pipa, publicistët e shkrimtari Xhevat Mustafa e Kozeta Mamaqi, si dhe analiza që poetja Adriatike Lami i bën vëllimin poetik „Toraks“të këtij autori.
Në librin e ri të H.Ramës, profilin krijues të Sh.Karadakut e bëjnë më të besueshëm edhe referimet nga Petraq Risto, i cili si redaktor i romanit “Puthja e ngrirë” vlerëson ndërthurjen plot dritë dhe hije, si një afresk bardh e zi nga autori, të lirizmit, heshtjes, frikës, rebelimit, ankthit, jetës, dashurisë, ndërkohë që edhe Moikom Zeqo nuk e ka patur të vështirë për të deklaruar se Shefki Karadaku është një poet nga të spikaturit në lirikën shqiptare, madje duke cilësuar si „një Esenin shqiptar „.
Halil Rama që e ka studjuar në detaje veprën e Shefki Karadakut, me të drejtë konkludon për krijimtarinë letrare mjaft cilësore të këtij poeti dhe prozatori që shkruan prej pesë dekadash, si romanet: “Puthja e ngrirë”, “Njëmijë vjet dashuri”, “Argonautët”, “Vila e magjepsur”, “Salamandrat”, “Gjergj Elez Alia”, si dhe disa novela e vëllime me poezi.
Koorpusi letrar i Sh.Karadakut, sipas H.Ramës përbën një thesar të çmuar që rrezaton dritën e artë. Ai evidenton gjetjet metaforike, forcën krijuese, gjuhën e pasur e shpesh poetike, përdorimin mjeshtëror të fakteve, kronikat, përshkrimin e heronjve, legjendat dhe episodet që bëjnë të këndshme prozën e këtij shkrimtari.
Krijimtaria e Shefki Karadakut është botuar edhe në gjuhë të tjera europiane. Revista letrare gjermane “Literatura Nr. 11 ndërmjet 20 autorëve nga Gjermania dhe vendet e tjera të Europës dhe Ballkanit boton edhe fragmente nga krijimtaria e shkrimtarit shqiptar Shefki Karadaku. Revista është botuar nga shoqëria letrare “Marburg” e Universitetit të Marburgut. Kopjet e saj ruhen në bibliotekën gjermane sipas ISSN.
Para pak kohësh, me kontributin e familjes u botua në anglisht romani i Shefki Karadakut “PUTHJA E NGRIRE”, nga një kopje e të cilit ju dhurua selive te huaja diplomatike në Tiranë. Dhe menjëherë vjen vlerësimi i ambasadorit gjerman Peter ZINGRAF për këtë roman tejet të arrirë që me të drejtë është mirëpritur e vlerësuar në botën letrare të kryeqytetit.
Nuk është rastësi që poeti e prozatori Shefki Karadaku mirërpritej e botohej kudo në trevat shqipfolëse, si në Prishtinë, Dibër të Madhe, Ulqin, Strugë etj. Madje në vitet ‘73-74 gazeta prestigjioze “RILINDJA” e Prishtinës botoi në 6 muaj radhazi novelën e tij “Kur kërcasin boçet e pishave”.
DEDIKIMI PREKËS I ALBANËS…
Në këtë veprimtari promovuese të librit “AND-ja E PANDRYSHUAR E SHEFKI KARADAKUT”, mjaftë prekës dhe njëkohësisht emocionues qe dedikimi i Albanës, vajzës së vetme të shkrimtarit, për nënën e saj, Nadiren:
“Falenderoj dy”herazi nënën time Nadire Karadaku:
Së pari se zgjodhi si shok jete një njeri plot vlera, i cili me pas u bë babai im;
Së dyti se edhe pas vdekjes së tij, nuk rreshti duke e kujtuar në çdo forme, me aq shumë dedikim.
Sot në treg doli monografia letrare “ADN-ja e pandryshuar e Shefki Karadakut”, bashkëpunim i një pune të palodhur të shkrimtarit dhe publicistit Halil Rama dhe nënës time, e cila kontribuoj shpirtërisht dhe financiarisht per botimin e tij.
Shefkiut sot ju shtua edhe nje vepër, ne atë qe do të ishte 81- vjetori i lindjes së tij, ditë të cilën e prisnim me aq shumë hare.
Të festoftë shpirti mes ëngjejve njeriu modest dhe i palodhur. Sot edhe koha qan…”,-shkruan Albana.
Në profilin e tij, që hap monografinë, autori H.Rama, ndër të tjera nënvizon faktin se që nga libri i parë “Kënga e karrove të drithit” (poezi – 1967) te “TORAKS” (2020), Shefki Karadaku, si krijues brilant prodhon emocione të freskëta, me origjinalitet të këndshëm e të besueshëm që gjelbërojnë humanizëm, me mesazhe befasuese, të ndjeshme e me sens dashurie njerëzore.
Dhe për të qenë sa më i besueshëm në këtë konkluzion autori sjell referenca nga të mëdhenjtë e letrave shqipe, si Dritëroi, Petro Marko, Llazar Siliqi, Adriatik Kallulli, Moikom Zeqo e Dr.Lutfi Turkeshi, ku ky i fundit e vlerëson Shefki Karadakun, si “Khajami i ditëve tona”.
E kompozuar në katër kapituj (Profili & Reportazhi&Intervista –Akademia përkujtimore – Pjesë të zgjedhura nga krijimtaria e tij dhe Kritika letrare për veprën e Sh.Karadakut) kjo monografi sjell në vëmendje të lexuesit trashëgiminë letare që na la Shefki Karadaku me 13 vëllime me poezi dhe 12 romane e 10 libra me tregime e novela, që të gjithë me subjekt të zgjedhur e të arrirë artistikisht që nuk është pak. Ato, sipas autorit Rama: „… janë një kontribut i çmuar për të sotmen dhe për të nesërmen që të mos ketë “Puthje të ngrirë”, që fjala e lirë të rrjedhë si “Ujëvarë”, që “Gjergj Elez Alia” t’u transmetohet brezave si njeri trim dhe i besës, si njeri i zgjuar dhe i ditur, që respekton njerëzit e tij, por edhe vizitorët e huaj të rajonit e të botës, që “Shkumbini” të mos shkatërrojë tokat, por të përmirësojë ekologjinë tonë, që “Elbasani i bukur” të çlirohet nga ndotja dhe të shndërrohet në turizmin tradicional shekullor. Ky është mesazhi që përcjell vepra e Shefki Karadakut.
Ndaj, shkrimtarë të tillë si Ai, që kanë sjellë risi në letërsinë tonë, meritojnë vëmendje nga kritika letrare dhe, në mungesë të Lidhjes së Shkrimtarëve, nga Ministria e Kulturës e nga Presidenti i Republikës. Personalitete si Ai, meritojnë vëmendje, sepse janë truri i kombit „.