KUPTIMI I THJESHTËSISE
1.
NDARJE E HESHTUR
Mori xhaketën e varur pa derdhur asnjë pikë lot dhe iku –
sikur të merrte hënën e varur në qiellin veror.
Ai nuk e besoi. Priti të njëjtën mbrëmje,
ditën tjetër dhe tjetrën ditë. Priti.
Pasi u mbushën dy javë, me kthimin e hënës,
e dinte që nuk do të vinte. Vetëm pasqyra
ishte e vetmja që e kujtonte si një dritare e hapur
në një qiell pa hënë.
Sepse e kishte marrë me vete xhaketën e saj.
2.
KUPTIMI I THJESHTËSISË
Pas gjërave të thjeshta fshihem, që të më gjeni
nëqoftëse nuk më gjeni, do të gjeni gjërat,
do të prekni ato që prekën duart e mia,
do të bashkohen gjurmët e duarve tona.
Hëna e gushtit vezullon në kuzhinë
si një tenxhere e kallajisur ( për këtë që po ju them bëhet kështu)
ndriçon shtëpinë e zbrazët dhe heshtjen e gjunjëzuar të shtëpisë –
përherë heshtja mbetet e gjunjëzuar.
Çdo fjalë është një dalje
për një takim, shpesh herë të kotë
dhe atëherë është një fjalë e vërtetë, pasi këmbëngul në takim.
3.
FALËNDERIMI
Ti nuk do më thuash faleminderit,
ashtu siç nuk u thua faleminderit rrahjeve të zemrës sate
të cilat të latojnë fytyrën e jetës.
Por unë do të të them faleminderit
sepse e di se çfarë të detyrohem.
Ky falënderim është kënga ime.
4.
NJË GJEST
Ja sërish diçka që të pëlqen befas, diçka
e parëndësishme si gjesti i gruas
që merr nga vazoja lulet e thara –
nuk i hedh menjëherë, qëndron, mendohet
një lëvizje meteori, e penduar prej të mëparshmeve –
nëqoftëse i flet, nuk do të dëgjojë – një gjest
tërësisht i shurdhët, si fjala që vendos në poezi
dhe mandej kthehesh dhe pyet: ‘’The gjë ?’’.
Dhe as që të intereson se ku u shpall lufta
dhe aeroplanët e mëdhenj çajnë perëndimin e diellit
me hijet e mëdha të zeza dytehëshe mespërmes së kuqes.
1971
5.
KALENDAR INTERNIMI
24 Nëntor 1948
Të gjitha u harruan para se të nënkuptoheshin.
Edhe heshtja nuk është strehim.
26 Nëntor
Këto të ftohta na vështirësojnë.
Uji i ngrirë, ushqimi i ngrirë.
Dielli i bardhë i ngjitur tek xhamat
një diell prej dëbore dhe pullash të vjetra poste.
Vetëm shtambat mbajnë
diçka prej shtëpie dhe kujtimi.
29 Nëntor
Kartëpostale të çensuruara. Dëborë.
Më kujtohen një palë këpucë ushtarake
mbushur me borë.
Dua t’u jap gjërave një kuptim
që nuk e kanë.
Një burrë me mjekrën e vet
një tryezë
jo pemë.
Doreza e derës dikur
ishte e ngrohtë
si një dorë.
Por edhe ajo dhe natën tjetër
ishte si një hënë belbacake.
2 Dhjetor
Qielli është një vrimë.
Nuk na nxen.
4 Dhjetor
Dele, dele e ngricës
poezi e vogël
kapëm nga dora.
Agimi ka gjembin e vet
dhe karrigen e tij.
Deri në mbrëmje le të besojmë.
8 Dhjetor
Mbolla një pemë. Do ta rrit.
Gjithçka që të ndodhë nuk kthehem pas.
4 Janar 1949
Dhe befas
një kujtesë nga zogjtë
që u zhytën në të panjohurën.
15 Janar
Rrethoj shenjën e zezë hap pas hapi
dyfishoj të blertën e një gjetheje
shumëfishoj një ndjesi qetimi
përdor mbartjet, mbart
dikur gjetkë askund.
Befas ndjej që ndodhem
i rrethuar nga shenja e zezë.
24 Janar
Mbështeta gojën time mbi kujtimin tënd
mbajta të zgjuar deri në agim dhimbjen dhe kënaqësinë
midis katër qirinjve
të vargjeve të shuara.
31 Janar
Nëna natë – tha
mbështillëm në flokët e tu të zinj
të shpuar prej yjeve të tu
duke jetuar nënështrimin
që të mos jem e vdekur.
(Fliste fillikat në drejtim të murit.
shprehja ishte e qartë
ndoshta duke shpresuar se dikush do ta dëgjonte).
Limno, 1948- 1949
6.
DRITË
Një degëz bajameje
para dritares,
një degëz e vetme
të fsheh gjysmën e fshatit.
Dashuria me pëllëmbën e saj
të fsheh gjithë botën.
Mbetet vetëm drita.
7.
VETMI E VOGËL
Në cepin e oborrit, midis ujrave me sapun
disa trëndafilë u përkulën nga pesha e kundërmimit të tyre.
Askush nuk u merrte erë atyre trëndafilëve.
Asnjë vetmi nuk është e vogël.
8.
SHKËMBIME
Nxorrën plugun në arë
arën e sollën në shtëpi, –
një shkëmbim i pafund po formëzonte
rëndësinë e gjërave.
Gruaja ndërroi vend me dallëndyshen
u ul në folenë e dallëndyshes në strehë dhe ligjëronte.
Dallëndyshja u ul në vegjën e saj dhe endte
yje, zogj, peshq, lule dhe erëpritës.
Nëse do ta dije se sa e bukur është goja jote,
do më puthje në sy që të mos shikoj.
9.
ΝJË GRUA PREJ STUHIJE
Një stuhi e ngadaltë frynte brenda saj
dhe luante me një fletë të vetme – buzëqeshjen e vet.
Të gjithë e donin buzëqeshjen e saj.
Ajo nuk deshi asnjë.
Mbeti e vetme me stuhinë e saj të padukshme
duke e humbur edhe atë fletën e vetme. ‘’Pafundësia, tha,
është muri i katërt i vetmisë sonë, jo strehëza’’.
Mbeti e pamartuar, u plak, nuk u bë as shtatore.
Skolastike në pastërti, prej agimit,
dimër behar, fshinte deri tej tek trotuari.
Madje një ditë u fotografua në këtë mënyrë me fshesën e vet
aty në rrugë, para një porte të huaj. Dhe kjo fotografi e saj
mbeti gjithë- gjithë prej asaj stuhije dhe buzëqeshjes së saj.
10.
DY
Çastin që shtrënguam duart, nuk e dëgjoje
ajrin që humbiste midis pëllëmbëve tona.
Tashmë ishte kujtesa që parapërgatitej.
Ishte ndarja para bashkimit. Nuk e dëgjoje.
Ishe tërësisht e ngjeshur e gjithë lakuriqësia jote,
aq krenarisht e pambrojtur, si një pyll në mes të zjarrit.
11.
MREKULLI
Një njeri, para se të shtrihej, e vuri orën e vet
poshtë jastëkut.
Mandej fjeti. Ndërsa jashtë frynte. Ti që e di
vazhdimin e mrekullueshëm të lëvizjeve të vogla, e kupton.
Një njeri, ora e tij, stuhia. Asgjë tjetër.
12.
ARTIST I HARRUAR
Një piktor, pasdite, skicoi një tren.
Vagonin e fundit e shkëputi prej letrës
dhe u rikthye fillikat në magazinë.
Pikërisht në atë vagon rrinte piktori.
13.
IDENTIFIKIM
I vetëm.
Trupi i bardhë dhe i errët i natës,
i ngjitur në trupin e tij.
Ekziston ? Nuk ekziston ? Brenda në shtëpi, karriget
kanë katër këmbë.
Kaq e thjeshtë është bota.
Kaq e komplikuar.
14.
VAZHDIMËSI
Nata na vështron nga gjethnaja e yjeve.
Natë e bukur, e heshtur. Do të vijë një natë
dhe ne do të mungojmë. Dhe atëhere sërish
misërishtet do të këndojnë këngët e tyre të lashta,
korrëset do të dashurohen ngjitur me dengjet,
dhe midis vargjeve tanë të harruar
ashtu si midis kallinjve të verdhë
një fytyrë rinore, e ndriçuar nga hëna,
do të vështrojë, si ne këtë mbrëmje,
atë renë e vogël të argjendtë
që përkulet dhe mbështet ballin e saj në krahët e kodrinës.
15.
ZUKAMË
Pasditja është ngjyrë trëndafili – menekshe, plot me qetësi,
më e qetë se zukama e mizës së fundit në xham.
Kështu edhe poezitë e vogla, me një pikë para fundit të tyre.
16.
MBRËMJE
Ekualips i lartë me një hënëz të gjerë.
Një yll dridhet në ujë.
Qielli i bardhë, i argjendtë.
Gurë, gurë të rrjepur deri lart.
U dëgjua në krah në cektësirë
kërcimi i dytë, i tretë i peshkut.
Ekstazë, bonjakëri e madhe – liria.
21.10.68
17.
PËRAFËRSISHT
Merr në dorë sende të ndryshme – një gur,
një tjegull të thyer, dy fije shkrepse të djegura,
gozhdën e ndryshkur në murin përballë,
gjethen që hyri nga dritarja, pikëzat
që bien nga vazot e ujitura, atë kashtën
që e solli era dje në flokët e tu, – i merr
dhe aty në oborrin e tij ndërton përafërsisht një pemë.
Tek kjo ‘’përafërsisht’’ qëndron poezia. E shikon ?
18.
PASDITE
Ujiti lulet. Dëgjoi ujin që pikonte nga ballkoni.
Dërrasat u bënë ujë dhe vjetërohen. Pasnesër,
kur të bjerë ballkoni, ajo do të mbetet në ajër,
e qetë, e hijshme, duke mbajtur në duart e saj
dy vazot e mëdha me barbaroza dhe buzëqeshjen e vet.
19.
ANËSORE
Zogu më vështronte mua. Ora ndaloi.
Kam një gur timin në anë të detit – thotë.
Kam strehëzat në anën time. Prandaj
janë kështu të kuqe, dhe unë skuqem
nuk pashë që zhvisheshe, unë vështroja
një pëllëmbë më tej veshëve të tu,
një pëllëmbë mbi flokët e tu, aty
ishte vetëm qielli – nuk e pashë.
20.
VETËM
Nuk mundem më të hipokrizoj – thotë
karriget, njerëzit, fëmijët e mi, cigaret e mia,
vdekje janë, vdekje jeni, vdekje jam,
thyej pastruesen e ndytë të dhëmbëve në pjatëzën e kafes
vdekje është, më vështron, e vështroj – vetëm vdekje
vazoja barbarozat, kuvlia kanarinat –
asgjë mos dëgjoni – koridori, llamba e vajgurit,
fotografitë e vjetra në mur, çadrat e zeza
nën dysheme ujrat memece, shtëpia ikën
së bashku me banuesit, së bashku me kanapenë e gjatë –
ikën shtëpia, humbet, humbi, – ku shkoi ?
21.
MBROJTJE PARAPRAKE
Ndoshta e komandon ende zërin tënd –
nesër, pasnesër, dikur,
në çastin kur të tjerët do të thërrasin nën flamuj,
thirr edhe ti,
vetëm kujdesu që ta zbresësh kasketën
ulët, shumë ulët,
që të mos shohin ku vështrojnë sytë e tu,
sado që të dish se ata që thërrasin
nuk shohin askund.
22.
THEMELORET
Ngathtësisht, me gjilpërë të trashë, me pe të trashë,
qep kopsat në xhaketën e vet. Flet me vete:
E hëngre bukën ? fjete qetë ?
mund të flasësh ? të shtrish dorën ?
u kujtove të vështrosh nga dritarja ?
buzëqeshe në trokitjen e portës ?
Nëse është vdekje përherë – është e dyta.
E para është përherë liria.
23.
DËSHIRË
Të qëndrosh në këmbë – asgjë tjetër. Dhe qëndron.
Për kë ? përse ? – tashmë nuk e di. Në trupin e tij
një shkallë e tendosur, pingule. Një plakë,
me një qiri të hollë në dorë, ngjitet në të
duke e mbajtur pëllëmbën e saj para flakës.
Hieja e dorës i mbulon pjesën tjetër të errësirës.
Drita e kufizuar tek nofulla dhe tek dora.
24.
QËNDRIM I PAMUNDUR
Të rrish diku, të qëndrosh të hedhësh pallton e vjetër
mbi gjunjë të mbash në dorë krehrin
pa u krehur – kështu duke parë tek xhami
se si ndizet e shuhet guri në unazën tënde, ai
që ndizte këtu e vite me zjarre të vegjël, të pikëlluar
aq bukur, poezi pamend, pa titull dhe shenja pikësimi,
të cilat, të gjitha pa pikë dyshimi, nënkuptonin lirinë.
25.
VAJZA
Nuk kishte asgjë tjetër që të kundërshtonte – tetëmbëdhjetë
vjeçe vajzë –
vetëm dy duar të dobësuara, shumë të dobësuara, një veshje të zezë,
kujtesën për një bukë të ndarë me shumë kujdes
dhe atë që e quanim ‘’atdhe’’ të shqiptuar fshehtas mbrëmjeve.
Kur e hodhën në mes të errësirës, nuk kishte zë të fliste.
Qelitë e tjera nuk e dëgjonin. Vetëm zogu i Persefonit
i solli në një shami ca farëza shege dhe fëmijët
i vizatuan në fletoret e tyre shkollore, nën llampë,
një Shën Mëri të vogël në një karrige të një kafeneje popullore
me shumë peshq dhe zogj në krahë dhe në gjunjët e saj.
26.
FISNIKËRI
Do të rikthehemi sërish me rroba të tjera, me sy të tjerë,
me flokë të zbardhur. Do të vështrojmë portin e qetë,
litarët, direkët, yllin e barinjve. Do të bisedojmë
duke dashur të ngushëllojmë dikë që mungon,
dikë krejtësisht të panjohur prej nesh duke parë peshkun
që përpëlitet në rjetë. Do të bisedojmë
për shkëlqimet e trëndafilta të peshkut. Do të imitojmë
me të dyja duart lëvizjet e tij – lëvizjet e bukura –
duke folur nxitimthi, në heshtje, pa vështruar aspak
tek rrema e thyer, e ngulur në anëdet, midis eshtrave
të kuajve homerikë dhe këpucëve gërmuqe të grave.
27.
PREJ LETRE
RADHA E PARË
Prej letre, po, prej letre.
të japësh një linjë të përgjithshme
në mënyrë që duke rënë streha
të mos ta thyej gotën
të mos ta godasë të vdekurën.
* * *
Këtë dritë
të vetme
sipër në mal,
e ngjitën aty të vdekurit.
Nuk të kujtohet ?
* * *
E bardha mbi të bardhë.
delet mbi dëborë
nuk veçohen.
Po ashtu edhe fjalët tona më të sakta
mbi letër.
* * *
Edhe mermeri
ashtu lakuriq
ashtu i bardhë
pa e pritur shtatoren.
* * *
Më mirë kështu.
Gjithmonë: më mirë kështu.
Si mos më keq, o Zot.
Më ler të marr një frymë
midis dy kafeve
dhe tri luftrave.
* * *
Kjo e përzier – thotë –
jo, nuk është sëmundje.
Është përgjigje.
* * *
Ato që humbën
ato që nuk erdhën
mos i vajto.
Ato që kishe
dhe nuk i dhe
qaji, vajtoji.
* * *
Fjalët kanë edhe lëvore tjetër
më brenda
si bajamja
dhe durimi.
* * *
Ata ishin të mrekullueshëm ( të kujtohen ?).
Ecnin drejt.
Vështronin drejt.
Këndonin.
I mbanin fushnjëzat drejt
në mesqiell.
Nuk e vunë re
që flamuj nuk kishte.
* * *
Në mes të stuhisë së egër
më lart, më lart,
se lartësia e pulëbardhës borë të bardhë –
liria.
* * *
28.
RADHA E DYTË
Fjala më kishte
më gjeti
më tha.
Ndërsa unë
vetëm ‘’faleminderit !’’.
Fjalës
një fjalë.
Bota.
* * *
Ai që pengohet
në një vend bosh
që çahet
thotë: unë
nxjerr gjethe
lulëzon.
Kështu luftojmë.
* * *
E mbulova pjatën e tij
ika.
Ushqimin e tij do ta gjejë të ngrohtë.
Do ta kuptojë që unë e mbulova.
Do ta kuptojë që unë mungoj ?
* * *
Mos e thuaj me zë
mos e thuaj fare.
Në lëkurën tënde njollat e kuqe
si pikëzat e gjakut
mbi fjalët e anulluara
të heshtura
të kota
të parrëfyeshme.
* * *
Vetmi e hidhët, e afërt
e trupit tjetër
e paaritëshme.
A – tha – vetmia ime
e tërë
e fiksuar tek këpucët e mia
tek thonjtë e mi
e pashqetësuar
brenda asaj hapësire të ngushtë
kur bie palltoja nga varësja
brenda vetë duarve të tij të pëlhurta
e pazhurmshme e paplagosur
ironike.
* * *
Para këtij kafazi të madh
mblidhni ndihma
hiqni kapelet
mblidhni dyfrangëshe
për ata që nuk vdiqën.
Aspak e parakohshme – tha –
një përmendore e jo të rënëve
e atyre me batanijet e vjetra
me vrima nga cigaret
prej molës
prej dështimeve.
* * *
29.
RADHA E TRETË
Poezia është
mohimi i heshtjes.
Një ditë
brenda në acidet e fjalëve shfaqet
fytyra e saj.
Sytë e saj aspak të qarë.
Të tre diamantët
palëvizur plot shkëlqim
të mbërthyer në gjoksin e saj.
* * *
Poezia e pamundur
e pamundur e pamundur.
e paefektshme.
Të vdekurit
nuk frymojnë.
Ekzistojnë.
* * *
Pikërisht atë natë
pak pas zjarrit
kali prej druri
tmerësisht bosh
pa luftëtarët në barkun e tij
hapi nofullat e veta
pa dhëmbë
foli:
vallë Trojanët mashtruat
apo ndoshta veten tuaj ?
Gjaku rridhte deri poshtë në bregdet.
30.
KUPTIMI I ARTIT
Prej orësh shikonte dorën e prerë të shtatores – vetëm
një dorë
ndalur në një gjest të qetë riorganizimi
të krejt trupit të vet. Në këtë mënyrë, ndoshta do ta ketë mësuar
të fshehtën e thellë të cilën edhe ai nuk duhet ta thotë. E megjithatë
cili do të mundte, dhe si, ta thotë ? Poezia – tha –
fillon përherë para fjalëve ose pas fjalëve. Atëhere
pamë zogun që doli prej dorës së prerë dhe qëndroi tek buka.
Athinë, 18.10. 72
31.
TI …
Do të kthehemi pas tek njerëzit, tek vendet, tek gjërat,
e ngjyrosura miqësisht prej ekzistencës sonë të bukur,
përherë me dashurinë që i rrëfen të gjitha –
bregdeti mitik, shkëmbi, trupi i lakuriqtë
i dhënë deri tek çastet më të fshehta të tij,
i thënë deri në heshtjen e tij të skajshme. Ti
hipokriti, pa dashuri, eunuku, ti
mos u afro. Drita kafshon. Kafshon
pohimi i thellë. Nuk e duron.
Në Treg shesin peshq të ngordhur.
32.
SHPËRBLIM
Luftoi me fjalët, me kohën, me sendet. U dha vendin
e vet
fluturave, zhavorrit, kalit të Shën Mërisë,
psherëtimave të gjithë natës së yjeve, pikëvesës
që bie nga gjethja e trëndafilit, bilbilit të sëmurë, flamujve
të mëdhenj,
së kaltrës, së kuqes, së verdhës. E pasuroi botën
me mund dhe durim. Shkallare shkallare
u ngjit në shkallën e madhe të gurtë. Tashmë, atje lart,
nuk ka dekorata të tjera veçse shigjeta në brinjët e tij të zhveshura.
POETI
Sado që të laget dora e tij në mes të errësirës,
dora e tij nuk nxihet kurrë. Dora e tij
natën është mushama. Kur të ikij
(se të gjithë ikim një ditë) kam përshtypjen se do të mbetet
një buzëqeshje e ëmbël në këtë botë
që vazhdimisht do të thotë ‘’po’’ dhe sërish ‘’po’’
për të gjitha shpresat shekullore të përgënjeshtruara.
Kalovash, 17.7. 87
34.
PAKËZ NAIVITET
Ditë të qeta me shumë pemë.
Të shkon ky fllad përreth buzëve të tua.
Të shkon kjo lule që e vështron.
Përderisa deti nuk është një rrenë, perëndimi
dhe kjo varkë që shkon në pasditen e trëndafiltë
duke patur si pasagjer të saj të vetëm
një vajzë dhe një kitarë të trishtuar.
Më ler t’i lëviz unë rremat
sikur të tërheq dy rreze të purpurta të harruara.
Kalovash, 29.6.87
35.
PEZULLIM I LLOGARITUR
Bukur që del anieja në port. I trëndafiltë tymi i tij
në pluhurin e artë të pasdites. E pra,
sa herë që të kundërshtuan ose që kundërshtove,
një shtëpi të bardhë në kodër kërkon syri yt,
një fëmijë lag këmbët e tij në det duke buzëqeshur,
një zog natën këndon edhe për ty.
E pra, le ta pezullojmë dhe sërish le të vëmë në fron
këtë fluturën e vogël në xhamin e krisur.
Kalovash, 29.6.87
36.
PËRCJELLJE
Nuk i dorëzon armët. Në këtë pikë
të të gjitha dyshimeve dhe ndarjeve, një grua
e vështronte, i buzëqeshte. Në djall të gjithë ju – tha –
nuk ia kam nevojën askujt. Unë e ngre
shkallën e madhe të lëvizshme. E vendos tek pema,
jo aspak për të marrë fruta, vetëm që të ngjitem
dhe në këtë mënyrë, i fshehur në gjethnajën e dendur, e di
që ka mbetur diku aty në vendin tim bosh
një zog i zakonshëm që këndon i palodhur
këngën e pavdekshme të vdekshmërisë sonë.
Kalovash, 8.7.87
37.
TË PËRJETSHMET
Pikërisht po këto gazeta të sotme i kemi lexuar
edhe vjet edhe parvjet edhe para pesëdhjetë vjetësh, dhe ndoshta
edhe pas dyqind vjetësh të njëjtat do të lexojnë –
luftra, mbytje në det, murtaja, zira buke. Një gotë
bie dhe thyhet. Sendet e mëngjesit, gratë
i nxjerrin në oborr për t’i tharë së bashku me çarçafët,
dhe me patericat tona, se edhe ato myken dhe kalben
dhe në vend që të të mbështesin, tashmë duhet ti t’i përkujdesësh.
Athinë, 16.1.88
38.
DHE POEZIA
Sa bukur ngjiten pemët në kodrina.
Maji bleroi vendin. Pas pemëve
shtëpizat e bardha kuvendojnë midis tyre
diçka të bardhë dhe të qetë – mbërritjen e anijeve
mbërritjen e veruesve, zogjve, dashurive. ‘’Ndërsa unë, – tha –
unë po ikij, po ikij’’. Dhe poezia
e ka gojën e saj të mbyllur me një kryq prej dylli.
Kallamos, 2.5.88
39.
VERA E FUNDIT
Ngjyra përshëndetëse të pasdites. Është koha të përgatitësh
tri valixhet – librat, letrat, këmishët –
dhe mos harro atë veshjen e trëndafiltë që të shkonte aq shumë
merr gjithçka që nuk do ta veshësh në dimër. Unë,
këto pak ditë që më kanë mbetur akoma, do të rishoh
vargjet që shkrova në Korrik dhe në Gusht
edhe pse kam frikë se nuk shtova asgjë, ndoshta
kam hequr shumë, madje midis tyre shpërfaqet
dyshimi i errët se kjo verë
me gjinkallat, pemët, detin e saj,
me vërshëllimat e anijeve të saj në perëndimet e lavdishme të diellit
me varkat e saj në dritëzimin e hënës nën ballkone
dhe me përdëllesën e saj hipokrite, nuk do të jetë e fundit.
Karlovash, 3.9.89
40.
MBETJE TË PAKTA
Vreshtat, ullishtet, shtëpitë e bardha të kodrës,
dallëndyshet, harabelat, gjinkallat, – të gjitha këto
dikur ishin pronësia jonë. Bulkthat, natën,
me zëra të vegjël ndriçonin gjumin tonë. Elena
para vitesh u rikthye në Spartë. Këtu, na ka lënë
disa vele nusërie të famshme fijehollë dhe disa
shishe të vogla kristali aromash bosh. Me këto
u rrejtëm për shumë kohë në kujtimet këmbëngulëse,
rrejtëm madje edhe të tjerët – askush nuk e kuptoi.
Dioskurët*, sigurisht, u shndërruan në yje.
Kështu besuam edhe në shndërrimin tonë. Ndërkaq
termometri i thyer nuk tregon më asnjë temperaturë.
Vetëm pikëzat e zhivës të shpërndara në dysheme
xixëllojnë herë herë në netët tona pa gjumë si yje të rremë.
Kalovash, 17.8.87
*Dioskurët – (Kastori dhe Polidhevqi), bijtë binjakë
të Zeusit dhe Lidhës. (shënim i përkthyesit).
41.
GJËRA TË VOGLA
Krehra, rripa, brisqe –
ah, shitësi i vogëlsirave, ku ta dishë
me këtë tregtinë tënde të varfër
sa ballkone m’u hapën
përkarshi detit,
sa pyje më dhuruan hijen e tyre,
sa shtatore më dashuruan
dhe ky përjargësi i vogël
me dy antena prej xhelatine
zvarriset i lumtur në një gjeth
dhe ëndërron së bashku me mua.
Kallamos, 7.1.88
42.
HORIZONT
Një mëngjes me ishuj dhe me luanë mermeri,
ky vend që gjakos dhe të dhemb,
me gjembat e verdhë deri poshtë në doganë,
kur dashi zbret tatëpjetë kodrinës
me vrimat e hundës të hapura, me një lule në dhëmbë
dhe gurët pas tij rrokullisen drejt detit, aty
ku notojnë krejt të zhveshur dezertorët e mirë
duke vështruar tej, para tyre, në ujin e bardhë,
vijëzën e kuqe prej delfinit të goditur.
43.
TEATRI I LASHTË
Kur, aty nga mesdita, u gjend në qendrën e teatrit të lashtë,
një grek i ri ai, padyshim, po aq i bukur si ata,
lëshoi një britmë ( jo adhurimi, adhurimin
nuk e ndjeu aspak, por edhe nëse do ta ndjente
me siguri nuk do ta deklaronte), një britmë të thjeshtë
ndoshta prej heresë së pamatë të rinisë së tij
ose për të provuar valën zanore të vendit. Përballë,
mbi malet e pingult, jehona iu përgjigj –
jehona greke që nuk imitohet as përsëritet
por vazhdon thjesht në një lartësi të pallogaritshme
britmën e përjetshme të ditirambit.
44.
PARAQITJA E DYTË
Mbërrijnë, radhë e gjatë, gjatë natës, të vrarët
vështrojnë përreth, provojnë çelësat, hapin portën
hyjnë në shtëpi, kërkojnë në errësirë, nuk gjejnë asgjë.
Ti je poshtë shtratit. Të atij shtrati
që ishte për t’u shtrirë mbi të, tani
e ngre në shpinën tënde. Dhe pas perdes
qëndron e kryqëzuar hieja e dritares.
Tashmë të vdekurit nuk e dinë aspak përse vdiqën.
45.
ANALOGJI
Të mjegulluar yjet brenda sternës,
sterna në mes të mesit të oborrit të vjetër
si pasqyra e dhomës së mbyllur.
Përreth sternës rrinë pëllumbat,
rreth e rreth në hënë vazot e lyera me gëlqere,
rreth e rreth plagës sonë këngët tona.
46.
TREVARGËSHE
RADHA E PARË
Bëre një vrimë në letër,
hyri stuhia
solli poezinë.
Dhiakofto, 25.3.82
* * *
Me parakalime, me heronj, me kurora –
çfarë morti: të kujtojmë sërish
se sa të harruar janë të vdekurit.
Dhiakofto, 25.3.82
* * *
Në krahun e tejdukshëm të një insekti
studiova gjeografinë
e artit.
Dhiakofto, 27.3.82
47.
RADHA E DYTË
Vajzë këmbëzhveshur në cektësirë.
Me peshkun më të vogël i preka
gishtin e vogël
Qiato, 28.3.82
* * *
Poetët, pas poezisë,
(ashtu si zjarrfikësit, pas zjarrit)
nxjerrin kaskat e tyre.
Athinë, 28.3.82
* * *
U fsheha pas mollës.
Dhe sikur vetëm për mollë të vish
do të më gjesh.
Athinë, 29.3.82
* * *
48.
RADHA E TRETË
Afërsisht e bardhë.
Afërsisht e verdhë.
Afërsisht: poezi.
Athinë, 30.3.82
* * *
Shtëpia bosh. Dritaret të mbyllura.
E zhveshur, e dridhshme, e shtrirë në shtrat
mungesa e trupit tënd.
Athinë, 31.3.82
* * *
Zonja Monovasia ime, anieja ime e gurtë. Me mijra
velat e trasha të anijes dhe velat e tua. Dhe krejt e patundur qëndron
që të më lundrosh në këtë botë.
Athinë, 31.3.82
49.
SEKONDA
Gurë të vizatuar.
Forma të bukura, trupa të bukur.
Nuk të emocionojnë.
Vetëm një cigare që digjet në tavëll –
tym në strehën e një Itake të humbur,
dhe Penelopa, para vegjës së saj,
e vdekur.
* * *
Nëse të thashë gënjeshtra, nuk ishin
për të të rrejtur.
Ishin për të të mbrojtur
nga hieja jote.
Athinë, 28.9.88
* * *
Ndoshta na mbron akoma
zëri i një zogu,
një yll që na tregon parapëlqimin e vet,
vija e qetë e maleve në pasditen e florinjtë
dhe fjala që fiton pjekuri në heshtjen e thellë.
20.10.88
* * *
Shumë ftohtë ato ditë.
Dhe as sobë as cigare.
Hapën me një shkrepse dorëshkrimet e veta
dhe shkëlqeu vdekja e tyre.
23.10.88
50.
FANARI I SHUAR
Do të doja – thotë – të lë tek secili prej jush këtë vështrim
të adhurimit të qetë para perëndimit të diellit. Do të doja akoma
t’u lë lajmin e pikëlluar
të zërit të braktisur të peshkshitësit në mëngjeset e Korrikut
dhe zukamën e bletës në një trëndafil
ose të pazëshmen ‘’ah’’ të një fluture të bardhë në krah të një luleje ngjyrë manushaqe.
Më tepër se gjithçka do të doja t’u lë mënyrën
e ndërrimit të ngjyrave drejt së argjendtës dhe së trëndafiltës
kur porta mbyllet dhe dhomat errësohen
dhe ndërkaq pasqyrat ruajnë të paprekur
pamjen e detit, prandaj kaltërojnë çarçafët
në shtratin e madh martesor të të vdekurve. Do të doja, por
në këtë çast më doli para e Padukshmja,
e Gjithkundshmja dhe Përherë e Pranishmja, m’u shua feneri
dhe tashmë nuk shoh as t’u tregoj diçka dhe as të ecij.
Karlovash, 31.8.87