Gazeta Nacional Albania

Hermann Hesse (1877 – 1962): Të gjithë librat në botë të japin lumturi. Poezi, perktheu: Angela Kosta

Hermann Hesse lindi më 2 korrik 1877 në Calw të Gjermanisë dhe vdiq më 9 gusht 1962 në Montagnola, Collinad’oro në Zvicër.
Herman Hesse ishte shkrimtar, poet, aforist, filozof dhe piktor gjerman por i natyralizuar zviceran. Në vitin 1946 v vlerësua me Çmimin Nobel për Letërsinë. Krijimet e tij janë të shumta: ka shkruar pesëmbëdhjetë përmbledhje me poezi dhe tridhjetë e dy ndër romane dhe përmbledhje me tregime. Veprat e tij janë të brumosura në ekzistencializëm, spiritualizëm, misticizëm dhe filozofi orientale, veçanërisht hindu dhe budiste. Për kritikën e tij ndaj konsumizmit dhe kapitalizmit amerikan, Hermann Hesse u bë autor mjaft popullor, pas vdekjes së tij, mes pacifistëve dhe hipive të rinj amerikanë. Së bashku me Thomas Mann dhe Stefan Cweig, Hesse është shkrimtari më i lexuar në gjuhën gjermane të shekullit të XX në botë.

LUMTURI

Deri kur i gjuan lumturisë,
nuk je i pjekur për të qenë i lumtur,
edhe pse ajo që shumë do
është tashmë e jotja.
Deri kur të ankohesh për humbjen
e ke vetëm qëllime dhe asnjë qetësi,
nuk e njeh akoma çfarë është paqja.
Vetëm kur heq dorë nga çdo dëshirë
dhe nuk njeh as synimin, as lakminë
dhe nuk thërret në emër lumturinë
atëherë valët e ndodhive
nuk të arrijnë më
e zemra jote dhe shpirti jot kanë paqe.

JAM NJË YLL NË QIELL

Jam një yll në kupën e qiellit
që vëzhgon botën, e përbuz botën
dhe konsumohet në dritën e vet.

Jam deti që natën tërbohet
çfarë deti që rënkon, i rënduar me viktima
që ndër mëkatet e vjetra, të reja grumbullon.

Jam i dëbuar nga bota juaj
i rritur në krenari dhe i tradhtuar nga krenaria,
jam mbreti pa tokë.

Jam pasioni i heshtur
në shtëpi pa oxhak, në luftë pa shpatë
dhe i sëmurë jam nga vetë forca.

SEPSE TË DUA

Sepse të dua, natën erdha tek ty
kaq vrullshëm dhe hezitues
dhe ti nuk do të mundesh më të më harrosh
shpirtin tënd kam ardhur të vjedh.

Tani ajo është e imja – e gjitha më përket
në të keq dhe në të mir
nga vrulli im dhe guximi i të dashuruarit
asnjë engjëll nuk mund të të shpëtojë.

PRINCI
Donim të ndërtonim së bashku
një shtëpi të bukur, e gjitha e jona
të lartë si një kështjellë
për të parë përtej lumenjve dhe livadheve
në pyje të heshtur.

Të gjithë donim të çmësonim
çka ishte e vogël dhe e shëmtuar,
donim të dekoronim me këngë gëzimi
afërsitë dhe largësitë,
kurorat e lumturisë mbi flokë.

Tani ndërtova një kështjellë
mbi një ekstrem dhe lartësi të heshtur,
malli im qëndron aty dhe vështron
deri në mërzi, dhe dita bëhet gri
princeshë, ku ke mbetur?

Tani ua besoj të gjitha erërave
këngët e mia të guximshme.
Ata duhet të të kërkojnë dhe të të gjejnë
dhe të të zbulojnë dhimbjen
nga e cila cila vuan zemra ime.

Duhet edhe të të tregojnë
të një joshjeje të pafund lumturie
duhet të të puthin dhe të mundojnë
e duhet të të vjedhin gjumin.
Princeshë, kur do të kthehesh?

EJA ME MUA

Eja me mua!
Por duhet të nxitosh
shtatë milje të gjata
unë bëj në çdo hap.
Pas pyllit dhe kodrës
prit kalin tim të kuq.
Eja me mua!
Kap frerët – eja me mua
në kështjellën time të kuqe.
Aty rriten pemë blu
me mollë të arta,
atje ëndërrojmë ëndrra të argjendta,
që askush tjetër nuk mund të ëndërrojë.
Atje flenë kënaqësi të rralla,
që askush nuk i ka shijuar deri tani,
nën dafina puthje vjollcash.
Eja me mua nëpër pyje dhe kodra!
Mbahu fort! Kap frerët,
dhe duke u dridhur kali im të rrëmben.

LIBRA

Të gjithë librat në botë
nuk te japin lumturi,
por në fshehtësi
të shpijnë tek vetvetja.

Aty ka gjithçka që të nevojitet,
dielli, yjet, hëna.
Sepse drita që kërkoje
jeton brenda teje.

Mençurinë që ke kërkuar
gjatë në bibliotekë
tani shkëlqen në çdo fletë,
sepse tashmë është e jotja.