SILUETA ME KASKETË TË LENINIT
Në kohën kur terri nxin korridorin pa dritare
Mes katit të parë e të dytë duke u ngjitur
Më doli para silueta me kasketë të Leninit në kokë
Shtiu silueta duke marrë në shenjë kokën e zemrën time
Unë lëviza shpejt nga e djathta
Plumbat zunë mushkërinë dhe dorën e majtë
Silueta me kasketë të Leninit zbrazi edhe disa plumba
Në shenjë triumfi e u humb në natë.
Unë e mund dhembjen me bërtimën e madhe
Që pushon vetëm kur e ndiej me veshët e mi.
Kush mund ta dijë sa zgjatet koha
Derisa ngjitem këmbadoras në katin e tretë?
(Duhet të dukem sa më i natyrshëm para gruas
Më vërtitet nëpër mendje të turbulluar
Derisa jam në kokërr të shpinës në katin e dytë)
Atëherë kalon aty pranë një hije e gjatë
Të cili i lutem: më ndihmo zotëri!
Po zotëriu vetëm më kalon përmbi
Duke u mbrojtur si i zëni në faj:
Si të të ndihmoj kur nuk e di kush je?
“Grua i vrarë jam dhe thirri miqtë” i them
Duke u munduar të fsheh gjakun në duar.
Ajo heshtet duke e ditur se të vrarit s’i flitet
E i vrari nuk duhet të flasë…
Tevona vëllezërit miqtë mjekët më kanë shtrirë
Kur biri i madh më vjen te veshi
“Qëndro babë”!
Hap sytë për t’ia dhënë besën time
Se do të jetoj për mall të tij.
Fotot gjejnë vendet e plumbave
Të gjithë janë në trup mbrenda
Ndërsa mjeku i damarëve ngushëllohet:
Shyqyr që i ka shpëtuar dora e djathtë,
Me çka do të shkruante?
Në shok-dhomë ma shpojnë rishtas gjoksin
Duart venat thikat e pykat janë në trupin tim
Dhe trupi mund të zgjedhë jetën a vdekjen
Se shpirti niset diku në qiej
Nis të varet nëpër yje duke u munduar
T’i bëjë dy yje bashkë që do të digjen
Duke rënë në tokë.
ATY JAM VETËM ME MILICËT E ARMATOSUR
Aty jam vetëm me milicët e armatosur
Që ndërrojnë pamjet nga ora në orë
Gra të veshura bardh më njohin terrorist
Në vesh më kanë vënë ndëgjojset
Ku ndihet gjëma e vëllait vaji i gruas
Dhe pëshpërimat e fëmijëve.
Ata duan të më tregojnë para vdekjes
Se i dinë të gjitha deri në minutën e fundit.
Atëherë kur trupi e zgjedh jetën
E dy yjet bien lidhur përtoke
Gruaja më rri pranë te shtrati
Ma lan gjakun nga trupi me alkool
Me pambuk të butë secilën qelizë secilën fije.
I lidhur për shtrati me sy të hapur
Shoh për dritareje si lind e si vdes dielli
Si lëkunden e vdesin gjethet e fundit
Duke e lënë cullak degën e plepit.
“Ai që e do jetën u hyp këmbëve të veta
E nuk lidhet për shtrati” flet Burbuqja.
Me gruan përbri u hypi këmbëve të mia
Dal në korridor dhe nëpër katrorin e dritares
Shoh një degë peme që ngjitet në qiell
Pamja më e bukur e gjithë jetës sime
Derisa tri gra plaka rrahin duart
Nga habia me mrekullinë time.
E unë i lidhur për shtrati e di më mirë se kurrë:
Për të shkruar nuk mjafton vetëm ëndrra
Nuk mjafton as vetëm dora e djathtë
Për të shkruar duhet kurrizi e duhet bytha
Duhet guximi për të shkruar që dhembja fizike
Është më e madhe se dhembja shpirtërore,
Jo vetëm fantazitë e dora e djathtë
Si thoshte mjeku më i madh i damarëve
Të prerë në Ballkan!
Le të dëshmojë më së miri Burbuqja!
A nuk është kështu zonjusha Burbuqe?
ALI PODRIMJA
Gjithcka le te harrohet
Gjithcka le te harrohet
Vellai me peshtyu ne balle
qeshi e kupi nga gazi
E kam pare te vajtonte
Gjithcka le te harrohet
Mbreme kam perqafur
mike me ndjej mike
Mbreme kam qene i dehur mike
Gjithcka le te harrohet
U ZU DIELLI
(per Enver Malokun)
U zu dielli ne breg te diellit
ne diten e njembedhjete te kallnorit
kur fushen e mbuloi mjegulla
e malet u qullen ne lot.
Aty ne nje perdhese te nje shtepie
Eva qe e linde nga brinjet tua
mandej vajza e te dy djemte
rrisin lulen e pritjes me lot
E njat zemren tende te madhe
provuan te te marrin me lakmi
dhe ne fund te shituan ne zi
fjalen e bardhe e zemren e kuqe
E dije ti dhe me sy te mbyllur
se te gjitha klithmat e katundit
pa kaluar kullojsen e qytetit
jane vetem lojra qe shkojne huq
Si kalove gjithe ato baltera
me kemishe te bardhe si bore
te ngjyer kuq ne jake e te zemra
me njat balle te rritur kunore
Dhe ajo fytyre e zverdhur si hena
foli heshtazi se po shkoje qete
te zoti yt qe pret gjihapur
si krua dhembje e mall perjete
Si bir sllavi si shpirt skllavi
horet vrasin ne pabesi
me te vjeter per nje krim te ri
kthehen ne pyllin e vet te ariut
E Naku shton
Te zeze flokezeze me qerre te zeze
po shkelin ne faqe te njeriut
KURR MË !
Ernesto Sabatos
E di: Kamy të donte shumë, e desha Kamynë.
Ti mik i llogarive të pastra si loti,
banor i Tunelit, që jetën e përbiron tinëz
shpirtkëputur në mes të Trimave e Varrtarëve
me pishë në dorë duke përmbysur terrin
zbret shkallë shkallë siç Zbritet në Ferr
shenjon të humburit numëron deri në nëntë mijë
e thur nëpërmjet dhembjesh librin Kurr më,
a e di: jetën e jeton secili veç e veç
deri në mbarimin e saj të pa marrë me mend,
nënat sillen në rreth në Shesh të Fitores
shenjat e bijëve i mbajnë përmbi zemra
e fotoset kraheqafe vetëm për të dëshmuar
se jeta ka qenë aty pranë e nuk është më
ato nuk do të lexojnë kurr librin Kurr më
se njohin vetëm jetën që jetohet në vetmi
duke i rrjetuar kujtimet me lotët në varg,
a e di: plaga sa një shpellë e zezë
po hyn në zemër e në bark të kujtesës,
më thuaj sa shigjeta kishe në zemër vetë
kur zbrite shkallëve nga libri në jetë?
O miku im i mikut tim të panjohur!
GJUHA
Vijnë si valë të zhurmshme me erë me furi
E flasin e thërrasin në gjuhën e lashtë
Plot zëre të ndieshme që kuptimin nuk ua di
Prishin gjumin në gjumë vënë pagjumësinë
E tash që mbrohem nga sëmundjet ngjitëse
Me tym duhani rrjetoj rrenën qetësinë
Duhet ta vjell veten apo gjithë shkretinë
Ta shqiptoj dhembjen ta thërras një fjalë
Të derdh nga trupi mishin deri në asht
Nuk e kuptoj ndryshe gjuhë-thirrjen e lashtë
Vjen nga bregu i largët në ujë merr turbullim
E ndrit yllin shpresën në gji-shkretin tim
Tash mbyt veten shtrydhesh si e si del fjala
Nga gjaku e mishi s’mund shkruhet në letër
E kënga rrjetohet me pikë loti të vjetër
Sa vdes përgjumimi gjumit i del fjala
E mbytem thellë në vete nën vete bie
Përmbysur e përmbytur në terrin që gjëmon
Rrugës së lashtë vonë i bie në fije
Zërit përtej këngës që thërret gjumin zgjon
Dhe niset udha me shtatë e shtatë leqe
Kafshon malin pi detin e shtatë bjeshkë
Zëri me daullet në vesh bumbullon
Përpara më bart fjala si ëndrra e keqe
Si valë e zhurmshme si erë me furi
Rrëmben gjumin e qetësinë gojë-harushë
Kuptimet thejnë dryenat marrin vrap në fushë
Ndien gjuhën e lashtë që e di s’e di
Përmbytesh në vete zërin tënd përgjon
Sheh syrin e kaltër në syrin tënd det
Dhembjen e përkund në tym mjegullën vetë
Ndien s’je ai që ishe tretesh e vdes
Han mishin copë copë zbulon asht të bardhë
Do të këndosh një me zërin e lashtë
Syri vjedh dritën në netët pagjumë-vona
Nga goja rrjedh fjala në gushë jehona
E je pranë vetes aq sa je me valën
E zhurmshme erën që rrah muret e s’pret
Shqipton fjalët e lashta kuptimi gjen halën
Në det gjuha thërret klidhjen e vet
Mjerimet e reja shkruajnë gjurmët e veta
Në trupin e shpirtin e thellë pa fund
As ëndrrën as frikën nuk i mund kund
Deri në shtrirjen e fundit të pafleta
Klith ëndërr në fund fillin ta gjeta
Të rigoj të këndoj të stërpikë me lot
Humba tupin shpirtin ashtu si e treta
E vaji nuk vdiq duke bredhur kot
Vala zien zhurmon era sjell furinë
Dhe vënë në gjumë jete pagjumësinë
PASKAJORE
Dashunia paskajore me shqipen
Kam me të dashtë përjetë edhe mbas vdekjes
Sepse unë nuk due të vdes por kam me vdekë
Ti nuk je gjuha ime as e Nanës as e Babës tim
Ti jë frymë zemra ime ti je shpirti im
Me shkue me shkue krejt njisoj asht me shkue
Në Prizren me shkue a me shkue në Shkodër
Me shkue në Durrës a në Tiranë me shkue
Në Vlorë me shkue a me shkue në Korçë
Me shkue në Elbasan a në Shkup me shkue
Me shkue do me thanë me vdekë pak nga pak
E me mbetë çka do të thotë me mbetë përjetë
Ti nuk njeh asnji kohë ti nuk njeh asnji vetë
Të gjitha i ke me vete të gjitha i mban në gji
Paanësi je pafundësi ti je përjetësi
Kur nisem a kur mbetem mos thuej prit a ik
Me shkue a me mbetë asht nji infinit
Me pasë gjithë kohën me pasë gjithë hapësinë
Me e rrokë kosmosin si me e puthë shtëpinë
Kur të ndajnë në kohë të copëtojnë në veta
Zemra mue më grihet gjaku pik ndër fleta
Kam me të dashtë ty se e due të Vetëveten
Se në thellësinë tande e gjej të vërtetën
E di se me mendue asht nevojë njerëzore
Po me dashunue asht domosdo jetësore
Se jeta e njeriu i donë të gjitha a hiç
Kam pa nji copë që tue vajtue vdiq
Me u ngutë si lumi e me u derdhë në det
Çka me thanë Babës a Nanës së shkretë
Me dashtë a me shkue me mbetë a me vdekë
Kam me të dashtë përjetë edhe mbas vdekjes
Sepse unë nuk due të vdes por kam me vdekë.
T E U T A
I kërkoj syte tu te kalter syte tu të zi
Qe kishin pare Diellin kur u mbyt ne det
Ushtari apo femija kush t`i zbuti gjijte
Kur dole lart ne Mal te gjuaje gjarpijte
Ishe e para si Nane po gjuhe a nuk pate
Per Yjet qe fiken diten si ne pike nate
As fjalen e vetme qe pres me shekuj Te dua
Kur kthetra te urrejtjes me zene per fyti mua
Si vdiset duke dashur si duhet duke vdekur
Vetem pernjehere apo perdit pak nga pak
Apo ne endrrat e gruas shihje vetem vere
Qe nuk di per Akullin qe do te vinte vrap
Ne gjirin tend te forte stoli ishte shpata
Aty fshihej zemra qe e pershkoi dashuria
Fryma i vret pleqet e si buzeqesh femija
Ne mynxyren e kohes ligjeron vete nata
Koha ta njohu emrin qaforen vare ne gushe
Hallhallen ne dore kohen trollin e shtepine
Une te desha gjithhere si grua me sy te zi
Qe jeten puthi ne ball e vdekjen puthi ne gji
E di se te kisha Nane se me kishe femije
Kur shkoje lart ne Mal te gjuaje gjarpij
Shenja Trup e Shpirt te mos mbeten huq
Kerkoj ta shoh syrin tend te zi te kuq
Qe kish pare Diellin kur u mbyt ne det
Kur femijeve te mocem koha u jipte jete
Thesari si pluhur Yjesh u derdhet nder duar
Flasin gjuhen plot me pezm gjuhen e zemruar
Teuta u te ta ata te u teta u tuta eu Teuta
Ilire e lire e liri truri turi uri te Teuta
EQREM CABEJ
Ku ndriqon plisi perthekon guna
Ku buka eshte buke e uji uje
Ku digjet qiriu e tymon una
Rrjedh lume Drini rrjedhe lume Buna
Hesht Ili Iliri flet vete Albani
Ne valle Lisi ku feston fisi
Merr ne thua e bie tirani
Ne male te bardha bardhon plisi
Ne naten e zeze del para Abeja
Ti thur ballin me kujtime e gjak
Midis krahrorit te shkrep rrufeja
Klithjen e moqme e zgjon ne prak.
Ku ndriqon plisi perthekon guna
Ku buka eshte buke e uji uje
Ku digjet qiriu e tymon una
Rrjedh lume Drini rrjedh lume Buna
Vallezon shqipja ne teatrin antik
Me bukuri te thurur fije me fije
Ne shi furtune kerkon nje mik
Per heshtje urti per bese e dije.
E shpresa syrin e hap ne diell
E ne naten me peshe te vone
Fjala fluturon flet vete ne qiell
Kengen e moqme e ben jehone
Ku ndriqon plisi perthekon guna
Ku buka eshte buke e uji uje
Ku digjet qiriu e tymon una
Rrjedh lume Drini rrjedh lume Buna
Ne vete thur vete-dijen e durimit
Si kengen e dhembjes se pafund
Ne boten e gjalle te humbjes shpetimit
I njohur rinjohur perdit pa mund.
Ku ndricon plisi perthekon guna
Ku buka eshte buke e uji uje
Ku digjet qiriu e tymon una
Rrjedh lume Drini rrjedh lume Buna.
FYTYRA E MIKES
Gabove kur më the mik
kur të thashë mikeshë
e duke njohur jetën
duke gërryer kujtimet
na u përzien këmbët
mi pive lotët në faqe
ta mbulova varrën tënde
duke mbajtur dhembjet
duke njehur klithmat
the po flet vetë jeta
zdeshe xhemperin e kuq
stolisur me dy shkronja
gjini të shtrëngoi këmishën
kokulur e i hutuar
shkela fletën e kujtimit
bashkë e hëngrëm udhën
detin dhe fushën
duke e tjerrë kohën
duke lodhur moshën
dolëm në ditën e parë
gabove kur me the mik
kur të thash mikeshë
e duke njohur jetën
duke gërryer kujtimet
na u përzien duart
sot jemi të sëmurë
nga kërkimi ynë
unë nga dashuria
ti nga xhelozia
ti moj mikeshë
Ti more mik!
2.