DASHURIA NJË MARËDHËNIE E NDERUAR NJERËZORE NË TË CILËN DY NJERËZ
KANË TË DREJTËN TË PËRDORIN FJALËN DASHURI
Dashuria është një aventurë këmbëngulëse.Dashuria e vërtetë është ajo që triumfon përherë, ndonjëherë e dhimbshme, mbi pengesat e ngritura nga koha, hapësira dhe bota.
“Një marrëdhënie e nderuar njerëzore në të cilën dy njerëz kanë të drejtë të përdorin fjalën dashuri shkruajti Adrienne Rich.Dashuria është një proces,delikat,i dhunshëm, shpesh i tmerrshëm për të dy personat e përfshirë,një proces i rafinimit të të vërtetave që mund të tregojini njëri-tjetrit. ” Kjo turbullirë transhendente e përsosjes së ndërsjellë të së vërtetës është një pjesë thelbësore e krejt fantastike .
Një shekull pasi Tolstoy i shkroi Gandhit se “dashuria është mënyra e vetme për të shpëtuar njerëzimin nga të gjitha sëmundjet”,Alain Badiou argumenton se dashuria është antidoti më i fuqishëm ndaj interesit vetjak që dominon botën moderne dhe shpresa jonë më e madhe për të kapërcyer ndarjen e ngushtë midis vetes dhe tjetrit.
Me kusht që të mos konceptohet vetëm si një shkëmbim favorizimesh të ndërsjella, ose të mosllogaritet paraprakisht si një investim fitimprurës, dashuria me të vërtetë është një besim unik i vendosur rastësisht.Na çon në fushat kryesore të përvojës së asaj që është ndryshimi dhe, në thelb, çon në idenë që ju mund ta përjetoni botën nga perspektiva e ndryshimit.
Por ndryshe nga Tolstoy dhe Gandhi, të cilët mbronin për të kultivuar një dashuri të gjerë platonike për njëri-tjetrin, dhe ndryshe nga Martin Luther King, Jr, i cili vuri në dukje nocionin e Greqisë së Lashtë të “ agape si një lloj dashurie që do të priste zinxhirin e urrejtjes midis qeniet njerëzore, Badiou mbron vlerën e zgjerimit të së vërtetës për llojin më intim të dashurisë – erosin e romancës:
Dashuria…është një kërkim i së vërtetës…e vërteta në lidhje me diçka mjaft të saktë: çfarë lloj bote sheh dikush kur e përjeton nga pikëpamja e dy dhe jo një? Si është bota kur përjetohet, zhvillohet dhe jetohet nga këndvështrimi i ndryshimit dhe jo i identitetit?
Ai e konsideron evolucionin e dashurisë, që nga fillimi i saj që të kujton inflacionin kozmik, deri në ndërthurjen graduale dhe të vazhdueshme të grimcave të veçanta të së vërtetës në një univers të zgjeruar të së vërtetës:
Ne nuk duhet të nënvlerësojmë fuqinë që dashuria ka për të prerë në mënyrë diagonale përmes
kundërshtimeve dhe ndarjeve radikale më të fuqishme. Takimi midis dy ndryshimeve është një ngjarje, është kontingjent dhe shqetësues…Në bazë të kësaj ngjarjeje, dashuria mund të fillojë dhe të lulëzojë. . Kjo surprizë lëshon një proces që në thelb është një përvojë e njohjes së botës. Dashuria nuk ka të bëjë thjesht me takimin e dy njerëzve dhe marrëdhënien e tyre të brendshme: ajo është një ndërtim, një jetë që po bëhet, jo më nga perspektiva e Njërit por nga perspektiva e Dy.
Te menduarit per dashurine eshte koha qE i jepet kohes sE nevojshme qe ajo te lulezoje. Ne fakt, nuk eshte ekstaza e atyre fillimeve qe eshte e jashtezakonshme. Keto te fundit janeqartesisht ekstatike, por dashuria eshte mbi te gjitha nje ndertim qe zgjat. Mund te themi se dashuria eshte nje aventure kembengulese. Ana aventureske eshte e nevojshme, por po aq eshte edhe nevoja per kembengulje.Te heqesh dore nga pengesa e pare, mosmarreveshja e pare serioze, grindja e pare, eshte vetem per te shtremberuar dashurine. Dashuria e vertete eshte ajo qe triumfon perhere, ndonjehere me dhimbje, mbi pengesat e ngritura nga koha, hapesira dhe bota.
Ky dimension i domosdoshem kohor eshte ai qe zhvendos pervojen e dashurise nga rrafshi i fatit ne rrafshin e zgjedhjes – ose, me sakte, te te zgjedhurit; zgjedhur, me fjalet e Mary Oliver, “nga dicka e padukshme dhe e fuqishme dhe e pakontrollueshme dhe e bukur dhe ndoshta edhe e papershtatshme”.
Badiou shkruan:
Te besh nje deklarate dashurie do te thote te kalosh nga takimi i ngjarjes per te filluar nje
ndertim te se vertetes. Natyra rastesore e takimit shnderrohet ne supozimin e nje fillimi. Dheshpesh ajo qe fillon atje zgjat kaq shume, eshte aq e ngarkuar me risi dhe pervoje te botes sa qe ne retrospektive nuk duket aspak e rastesishme dhe kontingjente, sic u shfaq fillimisht, por pothuajse nje domosdoshmeri. Keshtu frenohet shansi: kontigjenca absolute e takimit me dike qe nuk e njihje me ne fund merr pamjen e fatit. Deklarata e dashurise shenon kalimin nga rastesia ne fat dhe kjo eshte arsyeja pse ajo eshte kaq e rrezikshme dhe aq e ngarkuar me nje lloj frike te tmerrshme skenike.
Dhe gjithashtu mund te gjesh prove… ne kenaqesine e dhene nga veprat e artit dhe gezimin pothuajse te mbinatyrshem qe perjeton kur me ne fund kupton ne thellesi kuptimin e nje teorieshkencore.
Vizioni i Dashurise Dashuria shpesh duket e pakontrollueshme dhe iracionale, por ne po aq shpesh duket se kemi arsye per te dashur njerezit. Dashuria nuk zbulohet si plotesisht morale dhe as thellesisht e pamoralshme, as thjesht racionale dhe as thellesisht e paarsyeshme. Perkundrazi, sic thote Diotima ne Simpoziumin e Platonit, dashuria eshte “dicka ne mes”.
Jjll Jollimore ne filozofine e tij ,paraqet rastin e tij duke propozuar nje pamje “vizion” te dashurise, sipas se ciles dashuria eshte nje menyre e te parit qe perfshin dhurimin e vemendjes bamirese per nje te dashur. Kjo pikepamje njeh te verteten ne klishene “dashuria eshte e verber”, por qendron se verberia e dashurise nuk minon idene se dashuria drejtohet nga arsyeja.Sa besoni ne dashurine “e vertete”? Ne dashuri ekskluzive? Ne angazhimin gjate gjithe jetes? Ne dashuri si “shenja gjithnje e fiksuar” e “Sonetit 116” te Shekspirit? Pas vdekjes se Zotit ne shekullin XIX, vdekjes se bukurise ne shekullin XX (ate qe Arthur Danto e ka quajtur “kalifobia”), a jemi gati, edhe tani, per vdekjen e dashurise?
Do te thote, Erich Fromm, pasi beri nje jete te tere duke kerkuar kuptimin e jetes, arriti ne perfundimin e famshem: “Dashuria eshte e vetmja pergjigje e arsyeshme dhe e arsyeshme per ceshtjen e ekzistences njerezore”. Eoody Allen iu pergjigj me tartly: “Dashuria eshte pergjigjja, por ndersa jeni duke pritur per pergjigjen seksi ngre disa pyetje mjaft te mira.” Por dashuria nuk eshte nje mall. Dashuria eshte ideja me e crregullt, me e vecante, me pak e kembyeshme dhe me transformuese, speciet tona kane shpikur ende.
Por mund te fitohet, nese jeni shume me fat. Pra, mos perpara. Ne fund te dites – dhe vecanerisht ne fundin e cuditerisht te shkurter te jetes – nuk ka asgje te tille si zevendesim per sendin e vertete.
Pervoja. Ka shume lloje te dashurise. Greket benin dallimin midis agape, eros, philia dhe storgē. Dashuria shnderrohet, dhe transformimi dhemb. Prandaj, ju ndoshta nuk do te dashuroni nese nuk mund t’i dorezoheni pak vuajtjeve. Per te qene te qarte, dashuria e Jollimore nuk eshte amor platonicus duke pasur parasysh formen e saj paradigmatike nga Marsilio Ficino, filozofi i Rilindjes dhe shekullit XV, ne vepren etij mbi “teologjine Platonike”. Perkundrazi, ai eshte i interesuar per te analizuar romancen moderne, se bashku me angazhimin dhe nderlikimet e saj shoqerore. Per Jollimore, pervoja e dashurise ndryshon menyren se si e sheh boten, duke e bere ate qe kerkon papritmas nga ose ndryshe rrotullohet rreth, i dashuri i dikujt. Me e saktishmja, megjithate, projekti i tij eshte argumentuar se dashuria eshte nje menyre per te pare, nje menyre per te strukturuar.
