DINOS KOUBATIS U NDERUA ME ÇMIMIN “DRITERO AGOLLI”
NË FESTIVALIN NDËRKOMBËTAR TE POEZISE NË KORÇË
Festivali i 29-të Ndërkombëtar i Poezisë “Netët e Poezisë Kortza” u përfundua me shumë sukses, i organizuar si çdo vit nga Biblioteka Kombëtare “Thimi Mitko” me mbështetjen e Bashkisë së Korcës në qytetin homonim, si dhe mbështetjen e PEN Albania.
Morën pjesë tridhjetë e katër poetë me vlera të njohura, nga shumë vende të botës, si Shqipëria, Italia, Greqia, Kosova, Franca, Amerika, Israel e të tjera, duke ia lënë krijimet e tyre poetike qytetit dhe banorëve të tij, të cilët konkurruan e konkurruan me njëri-tjetrin.
Tema e eventit të këtij viti ishte “Rrezja e Dritës” dhe vërtet drita e Fjalës Poetike dhe e Rrezatimit Poetik shkëlqeu jo vetëm në vendin e Festivalit, por u transmetua mendërisht edhe në të gjithë botën, nëpërmjet poetëve që vetë shkëlqenin me vargjet e tyre.
Gjatë qëndrimit të tyre në qytetin e Korçës, të ftuarit dhe pjesëmarrësit patën mundësinë të njiheshin me pjesë të bukura të qytetit, Bibliotekën e tij moderne, Muzeun e Antikiteteve, Muzeun e Artit Mesjetar dhe galeritë “Gjin Mili” dhe “Guri Madhi”.
Poetët u njohën me njëri-tjetrin, si dhe me publikun, fillimisht ditën e parë në “Mik Hotel”, ku u zhvillua edhe ceremonia e mbylljes. Atje, përveç poezive, të cilat u recituan nga vetë poetët me një “përshëndetje poetike” për qytetin e Korçës që i priti me aq shumë dashuri, por edhe në pjesën e konkursit, aktorë të shquar të Teatrit “Andon Z. Cajupi” ndërhynë dhe i interpretuan ato me një shprehshmëri dhe ndjeshmëri të veçantë.
Në të njëjtën kohë, këngëtarë të shquar “lidhën” “zërat” e poetëve.
Në garë morën pjesë tridhjetë e katër poezi, njëra më e mirë se tjetra, dhe komisioni i vlerësimit, i përbërë nga Drejtoresha e Bibliotekës Jorida Dhembi, Presidentja e PEN Albania Entela Kasi dhe poeti e përfaqësuesi i PEN France Pierre Ech-Ardour, i publikuan me kujdes rezultatet sipas gjykimit të tyre.
POETI SADIK BEIKO MBOLL “PEMËN E POEZISË”
Në Festivalin e Poezisë “Netët e Poezisë të Korçës” ka mbizotëruar që në fillim një traditë, e cila kërkon që çdo vit në një hapësirë publike, konkretisht në parkun “Vangjush Mio”, të mbillet një çerdhe pemësh, e ashtuquajtura “Pema e Poezisë”, në kuptimin metaforik që kjo pemë, pasi të mbillet, do të zhvillohet ngadalë, do të rritet dhe do të përhapë degët e Poezisë kudo.
Pema mbillet para poetëve të tjerë pjesëmarrës në Festival, Organizatorëve, zyrtarëve, personaliteteve dhe qytetarëve nga një poet i shquar, i cili vitin e kaluar u vlerësua me Çmimin e Madh “Dridero Agolli” në emër të Festivalit.
Këtë vit, kjo pemë u mbjell nga poeti i vitit të kaluar, fitues i çmimeve Sadik Bejko, dhe madje edhe në shi, një fakt që u konsiderua me fat, pasi shiu gjithmonë konsiderohet një ogur i mirë.
Sadik Bejko është filolog, pedagog, pedagog dhe ka qenë profesor në detyrë i gjuhës shqipe në Universitetet e Tiranës dhe Gjirokastrës.
Ai ishte anëtar i Parlamentit të Shqipërisë dhe madje shërbeu si sekretar i PEN Albania për një dekadë. Si poet dhe eseist, ai ka shkruar dhe botuar shumë libra dhe konsiderohet sot si një nga shkrimtarët më të shquar.
FOLËSIT DHE PERFORMUESIT E FESTIVALIT
Ky edicion, i ndriçuar nga tema “Rreze drite”, i kushtohet poetit dhe atdhetarit nga treva e Korçës Asdrenit. Gjithashu përfshiu një homazh të ndjerë për bashkëthemeluesin e festivalit, poetin Skënder Rusi, i cili mungon fizikisht, por vazhdon të jetojë shpirtërisht në çdo varg:
• Znj. Benila Themeli, nëkryetare e Bashkisë Korçë
• Znj. Alda Bardhyli, drejtore e Qendrës Kombëtare të Librit dhe Leximit
• Përfaqësues të jurisë
• Znj. Entela Kasi –kryetare e jurisë- poete presidente e PEN Shqipëria
• Z. Pier Ech-Ardour – poet, përkthyes, botues, PEN France
• Prof. As. Dr. Jonela SpahoMbrëmjen e parë mes tingujve muzikore u prezantuan poetët dhe autorët të ardhur nga Shqipëria, Kosova, Italia, Greqia, Franca dhe Izraeli, të cilët lexuan poezitë e tyre në gjuhën amë —.
Hapësirë në këtë festival iu kushtua edhe brezit të ri të poetëve shqiptarë.
Më pas dy të rinj të talentuar nga qyteti ynë, Flavia Sulollari dhe Mikael Lipi, prezantuan poetët pjesëmarrës. Korça, si çdo vit, u kthye në strehën e poezisë dhe dritës së vargut. Poezitë u interpretuan nga:Blerta Belliu, Ilda Pepi, Mario Çaçi, Gloria Nure, Antonio Tole, Geralda Sali dhe Lorena Saro dhe nga prezantueset Flavia Sulollari dhe Ina Bala.
Të shoqëruara nga serenatat korçare plot nostalgji dhe këngë të huaja te kënduara nga Laxarela Deti, Gloria Nure, Brikel Aliçkolli, Doris Milo, Geralda Sali e Stelios Tollkuçi e Petrika Zoga, poezitë u kthyen në një përvojë emocionuese, ku fjala, muzika dhe emocioni u ndërthurën në një harmoni mbresëlënëse.
DINOS KOUBATIS iu dha çmimi “DRITERO AGOLLI”
Çmimi Letrar “Dritero Agoli”, këtë vit, iu dha njeriut të shquar grek të Letrave dhe Arteve Dino Koubatis, i cili në vitin 2012 ishte nderuar edhe me “Çmimin e Penës” të të njëjtit Festival nga shkrimtari i ndjerë Shkender Rusi, dhe kishte mbjellë Pemën e Poezisë atë vit.
Dinos Koubatis është profesor i Letërsisë Franceze, regjisor teatri, aktor, dramaturg, poet, romancier, eseist, themelues i Organizatës Ndërkombëtare Kulturore “Kafeneja e Ideve”, bashkëshort i profesoreshës dhe shkrimtares Lily Nourai, të cilën këtë vit Festivali Ndërkombëtar i Poezisë në Korçë e nderoi me një Çmim Special “Me mirënjohjen më të thellë, për kontributin e saj të çmuar në promovimin e gjuhës, letërsisë dhe kulturës shqipe në të gjithë botën”.
I emocionuar, Dinos Koubatis, duke falënderuar Festivalin për nderin që i bëri, deklaroi se ishte dyfish i nderuar, si nga vetë çmimi, ashtu edhe sepse Driterho Angolli, kjo figurë e madhe e Letërsisë Shqipe me njohje botërore, ishte miku i tij, e admironte penën e tij të madhe dhe, si president i Organizatës Ndërkombëtare Kulturore “Kafeneja e Ideve”, i kishte dhënë “Medaljen e Artë të Aleksandrit të Madh” me vlerë ndërkombëtare në vitin 1995 në Greqi.
Citojmë poezinë e Dinos KouBatis “Përshëndetje Korçës”, të cilën, siç e përmendi në falënderimet e tij, e do veçanërisht, me pjesëmarrjen e tij shumëvjeçare në këtë Festival, por edhe në Festivalin e Teatrit “Albamono”, për pesëmbëdhjetë vjet.
TUNJATJETA KORÇA
Nga Dinos Koubatis
Atmosfera është si mjalti,
nën një qiell te kalter.
Trëndafila në lulëzim të plotë kudo,
në oborre, në kopshte dhe ne zemra.
Njerëz miqësorë, me miresi,
me shpirtra plot dashuri
Ata kalojnë pranë me buzëqeshje në buzet e tyre.
Këtu, “mirëmëngjesi” dëgjohet kudo
ndërsa qyteti i dashurisë zgjohet në mëngjes
dhe meloditë ende jehojnë
që nga mbrëmë.
Nota të ëmbla nga kantatat
që shuhen në agim,
Ata gjithashtu dehen me imazhin e ditës.
Qyteti që lindi Shkronjat
dhe heronj të mëdhenj e të fuqishëm
për të mbrojtur Lirinë e saj.
Korçë,
sa herë që të afrohem,
pelegrin dhe mik,
sa herë që ndjej puthjen e dashurisë
duke më prekur zemrën pafajësisht,
Ndjej paqe dhe lumturi!
Korçë,
U ktheva sot nga një udhëtim i gjatë,
Shoku juaj besnik si gjithmonë,
Duke sjellë dashurinë time për ty si dhuratë,
të cilat kujtimet dhe vitet i forcojnë.
