Nuk e kisha menduar kurrë se do të ishte një largim kaq i gjatë dhe se do të më prekte kaq shumë. Mendoja se do të ikje e do të ktheheshe shpejt. E di atë këngën e njohur: “Vdekja është urdhër i Zotit, veç ndarja të mos ishte”. Ja, kështu ndihem unë tani, me ndjenja të përziera.
Kur ike, ishte sikur isha pranë teje dhe të përshëndesja me dorë. Por në të vërtetë, zëri im të erdhi nga larg përmes telefonit. Tani i kuptoj më mirë ata që thërrasin nga larg. Po e përjetoj ndryshe dhimbjen e këngës “A ulen zogjtë mbi tela të telegrafit?”. Nuk dua të them se jam duke qarë, por të them të drejtën, të thashë lamtumirë duke e kujtuar vështrimin tënd të mbushur me trishtim.
Tani je larg, e dashura ime. Këtë fjalë më së shumti e përdorje ti kur më thërrisje. Unë, pothuajse, nuk e përdorja kurrë. Por tani po e them unë. Si mund të kaloja kufirin e të vija tek ti, e dashura ime? Si mund të të përqafoja, të të puthja sytë, të të prekja duart e vogla? Po të thosha “mos shko”, do të të bëja padrejtësi. Sepse ai vend është atdheu yt, toka ku u rrite, rrugët ku luajte me shoqet e tua. Si mund të të thoja të mos shkoje? Ti the: “Do të shkoj dhe një herë të shoh gjithçka.” Aty kalove rininë. Kush e di sa shoqe të kanë mbetur ende aty? Apo edhe ato janë shpërndarë në dhe të huaj si ti? A është shembur shtëpia ku linde? Apo ndoshta është ende në këmbë dhe të pret ty, por tani në duart e dikujt tjetër? Ndoshta do të jesh thjesht një mysafire në shtëpinë ku u rrite.
Më tregoje për malet, fushat, çdo rrugicë të vendlindjes sate, për njerëzit, madje as lojërat që luaje nuk i kishe harruar. E di çfarë më tremb më shumë, e dashura ime? Kam frikë se do të shkosh dhe nuk do të kthehesh më. Nëse e bën këtë, unë do të shkatërrohem këtu. Mendoj se nuk do të më lësh vetëm, por përsëri nuk mund ta largoj këtë frikë nga zemra ime. Thonë: “E futën zogun në kafaz të artë, por ai prapë tha: ‘Atdheu im!’” Po sikur edhe ti të ndihesh kështu? Nëse magjia e vendlindjes të tërheq pas dhe nuk kthehesh më, si do të vij unë atje? Edhe po të vij, si do të të gjej? Po sikur të mos të dua më mërgimin, të ndjesh aromën e vendlindjes dhe të vendosësh të mos kthehesh? Nëse pranvera mbush ajrin e atdheut tënd me aromën e saj dhe të rrëmben brenda saj, çfarë do të bëj unë?
E di që edhe këtu pranverat janë të bukura. Të dashuruarit ecin dorë për dore, shëtisin trotuareve nën qiellin blu, dhe fjalët e dashurisë tingëllojnë më ndryshe kur thuren me këngë. Mendoje një mbrëmje, ne të dy, me xhaketat tona të holla, buzë detit, duke parë hënën që pasqyrohet mbi ujë. Era të luante me flokët e tua dhe ato do të më vinin drejt fytyrës. Nëse do të thoshe “Po ftohem” dhe do të afroheshe më shumë, duke mbështetur kokën mbi supin tim, si do të ndiheshe? Mendoje këtë dhe kthehu!
E di që edhe në vendin tënd pranverat janë ndryshe. Atje, mbi majat e maleve të larta, çelin narcisat dhe manushaqet e purpurta. Edhe lulet e egra përhapin aromë si ti. Ti je për mua njësoj si ato lule të rralla. Erdhe nga larg dhe u ule në zemrën time, në një mbrëmje pranvere. A e di sa herë iu luta Zotit që ajo natë të mos mbaronte kurrë?
Tani je përtej maleve me unaza vjollcë. Çfarë nuk do të jepja për një lajm nga ti! Vetëm një zë… Vetëm një tingull telefoni… Ai tingull do të ndryshonte gjithë botën time. Po mendoj sytë e tu ngjyrë kafe, që gjithmonë shkëlqenin si flakë e dashurisë. Buzëqeshja jote më dukej si një diell që nuk perëndonte kurrë. Një herë më pyete: “Sa të gjatë i kam flokët?” Për mua, flokët e tu ishin si fushat e pjekura të grurit, që lëkunden nga era e pranverës. Ishin të zinj si rrushi i pjekur, të ndritshëm si drita e hënës. Thonë: “Gruan e zbukuron floku”, por për mua nuk ka rëndësi nëse flokët e tu janë të gjatë apo të shkurtër. Ti ishe e bukur kur të njoha për herë të parë, me ata flokë të zinj si nata. Edhe nëse mbi to bie bora, ç’rëndësi ka? Dashuria jonë nuk matet me flokët, as me vitet. Është një dashuri që rritet me zemrat tona, siç vjen çdo pranverë pas dimrit.
Kur flokët e tu mbulonin supet, veshët e tu të vegjël bëheshin të dukshëm, dhe fytyra jote nxirrte në pah gropëzat e saj të lehta. Ajo shenjë e vogël në faqen tënde, kur buzëqeshje, më dukej si një trëndafil i kuq që çelte në pranverë. Ndoshta të kujton një kujtim të vjetër që të dhemb, por unë nuk dua që ta shohësh ashtu. E kujtoj ditën kur më mbajte dorën fort, si të doje të më mbaje pranë përjetësisht. Dhe a e di? Nuk do të kisha ikur edhe sikur të doja. Sepse për mua ti je ajo për të cilën këndohet në këngët e dashurisë: “Gruaja që adhurohet”.
Po të më pyesnin çfarë kam dashur më shumë në jetë, pa dyshim që do të ndaja kohën time në dy pjesë: para teje dhe pas teje. Do të harroja çdo gjë para teje dhe do ta quaja ditën kur të njoha, ditën e lindjes sime. Unë u linda me ty dhe u bëra dikush me ty.
Mos e bëj të vërtetë këtë frikën time, mos më lër këtu të përkulur nga malli! Mos e bëj shpirtin tim të thahet si bari në vapën e korrikut, mos më bëj të bie si gjethet e vjeshtës e të përjetoj një dimër të hidhur.
Sytë e mi kërkojnë ty, bukuri sykafe. A po mbledh manushaqe nëpër male tani? Dikur më the: “Një ditë do të të çoj edhe ty, sepse malet tona janë ndryshe”. Me padurim pres atë ditë, por më parë pres që të kthehesh.
Ah, dashuria ime me duar që mbajnë aromën e trëndafilave të egër dhe rigonit të maleve! Nëse ke rënë diku nëpër shpatet e maleve, unë do të jem ai që do të shëroj plagët e tua.
Kjo pranverë të ka ty larg, por në pranverat e ardhshme do të jemi bashkë. Unë e besoj këtë me gjithë zemrën time.
