RIVIERA E PISHAVE. Poezi nga GARY SNYDER. Perktheu: Gjekë Marinaj

 

 Gary Snyder u lind në San Francisco në vitin 1930. Deri tani ka botuar 17 libra me poezi dhe prozë. Ai ka fituar disa çmime letare si: The American Academy of Arts and Letters aëard, çmimin Bollingen Prize, çmimin Guggenheim Foundation felloëship, çmimin Bess Hokin Prize, çmimin Levinson Prize, çmimin Robert Kirsch Lifetime Achievement Aëard nga gazeta Los Angeles Times, si dhe çmimin Shelley Memorial Aëard. Snyder u zgjedh si konsultat i organizatës The Academy of American Poets në vitin 2003. Ai punon si profesor i Anglishtes në Universitetin e Kalifornisë, në Davis.

 

 

SA PËR POETËT

 

Sa për poetët

Poetët e tokës

Që shkruajnë poezi të vogla,

Nuk kanë nevojë për ndihmën e askujt.

 

Poetët e ajrit

Luajnë me tufanet më të furishëm

E nganjëherë kthehen në vorbull.

Poezi pas poezie,

Bëhen spirale e të njëjtës etje.

 

 

Në minus 50 grade (f)

Vaji i makinerive nuk do ketë efekt

Propana mbetet e mbyllur.

Poetët e zjarrit

Digjen në zeron absolute

Dashuria e fosileve e ndritur lart.

 

Poeti i parë

I ujit

Qëndroi poshtë gjashtë vjet.

Qe i mbuluar me zhumile deti.

Jeta në poezinë e tij

La miliona

gjurmë të ndryshme

të mbytura në baltë.

 

Me diellin dhe hënën

E barkut të tij,

Poeti kozmik

Fle.

Qielli nuk ka fund—

por poezitë e tij,

si pata të egra,

fluturojnë nga tehu.

 

 

 

PËR ASGJË

 

Toka një lule

Një bimë në harkun

e thellë të dritës

kacavjerrë përmbi hapësirat

e gjëra dhe të forta

kristale vocërrake të dërmuara;

kripëra.

 

Taka një lule

buzë një gjiri ku një korb

kthen përmbys nga një

dritëz, një ngjyrë

të harruar tek rrëzohet

poshtë e gjitha.

 

Një lule

për asgjë;

një ofertë;

pa marrës;

 

flokë dëbore, feldspat, baltë.

 

 

 

 

 

TE PËRROI I PIUTËS

 

Një pishë e zezë

Një pemë, do të mjaftonte

Ose madje një gur, një grykëz e vogël,

Një barkë e përbashkët në një pishinë.

Kodër pas kodre, të palosura dhe të përdredhura,

Pemë hijerënda

të dala nga plasa gurësh

Hënë e madhe mbi to, është e tepërt.

Shtegtarët e mendjes. Një milion

Vera, pezull era e natës dhe shkrepat

Të ngrohtë. Qielli përmbi malet e pafundme.

Të gjitha rraqet që shoqërojnë të qenarit human

Pikojnë në ikje, shkëmbinjtë kryeneç luhaten

Madje edhe e tanishmja e rëndë e koriti

Këtë gurgullimë zemre.

Fjalët dhe librat

Si pisha të zeza në qetat e larta

Humbasin në erën e thatë.

 

Një mendje e pastër, e vëmendshme

Nuk ka tjetër domethënie përveç atë

Që përpiqet të duket

plotësisht.

Askush nuk dashuron shkëmbinj, ja që jemi këtu.

Të dridhura nate. Një fishkëllimë

Nëpër dritën e hënës

Rrëshqet në hijet e Jupiterit:

Atje fshehur

Sy të ftohtë krenar

Kuguarësh ose ujqish

Më shikojnë tek ulem dhe ngjitem.

 

 

 

RIVIERA E PISHAVE

 

Nga maja

e kështjellës Matsue

milje të tëra me fusha orizi

kodra dhe një liqe i gjatë.

një fëmijë shkolle ka krijuar një teleskop

dhe shikon përmbi qytet.

 

xhuxh i dyqaneve të raja

kjo kështjellë majë kodre

zhytje delfinësh në

çati si brirë—

askush tani nuk e di me

tamam se si i ngjiten

gurët e latuar gjigande.

 

 

 

familja Matsudaira

e pati të tërën të tyre,

qëndrojë duke vështruar

në këtë gjilpërë ere

në dimër: të gjitha

fshatrat e tyre të vogla

nën dëborë.

 

 

VIJAT NË TRUPIN E KRAPIT

 

peshku i majm e i vjetër i jetës së pasosur

në gropëza të turbullta tretur anës lumit

gojën e rrumbullakët dhe të butë, baltë pohuese

nëpër kallame, përbri rrugës së trenit

 

nuk do i dëgjoi qarjet humane

por pishat do të rriten në mes të këtyre ngushticave

para se ta ktheni barun nga dielli.

 

 

RRUDHAT E BALLIT

 

Tehu i kancerit

Ajet kundra tatëpjetës—ne ndjejmë

një fresk të plotë

Që mbytet prapë poshtë.

Këtu drerët e dimrit

Një sharrë me zinxhirë në hungërimë.

 

Dhjetë ditë të lagështa dhe kamioni ndalon,

Pemët marrin frymë.

Të dielën xhipsi me 4-rrota shtyse i kompanisë Reality

Sjellë tokë-blerës, shikues, që i

Thonë tokës

Hapi këmbët.

 

Aeroplanët pëlcasin tinguj mbi krye, është mirë këtu;

Çdo puls i kalbur në zemër

Në venat e sëmura nga majmëria e Amerikës

E shtynë tehun më afër—

 

Një buldozer grinë dhëmbët e përjarget

Duke rrëshqitur e gogësitur në majë

Të majave të qëruara të shkurreve

Në lutje për një burrë

Nga fshati.

 

Matanë është një pyll që të çon tek Arktiku

Dhe një shkretëtirë që është akoma e Piutëve

Dhe këtu ne duhet të heqim

Vijën tonë.

 

 

 

 

PA GJË

 

heshtje

e natyrës

përbrenda.

 

fuqia e brendshme.

fuqia

 

pa gjë.

 

shtegu mund të qesin kudo—jo

përfundon në vetvete.

 

fundi është,

mëshirë—lehtësi—

 

shërim,

jo ruajtje.

 

duke kënduar

provën

 

provën e fuqisë së brendshme.

 

 

 

ÇFARË KAM MËSUAR

 

Çfarë kam mësuar përveç

përdorimit të drejtë të disa veglave?

 

Momentet

në mes të punëve me kënaqësi kryeneçe.

 

Të rri i heshtur, të pi, verë,

dhe të mendoj llojin tim

të mendimeve me koje të thatë.

 

—lulet e para të livadheve

dhe pranverën e të

gjitha tokave.

I shfaqi haptas:

petalet e verdha, flokët e artë,

të gjithësisë

duke e parë heshtjen:

kurrë dy herë njësoj,

por kur e kryej mirë,

 

e kaloj tek të tjerët.

 

 

 

TË FTOHTIT RRETH ZJARRIT

 

 

Pi kafe të zezë nga një termos

ulur në një cung.

 

stivat e druve digjen, majat e

shkurreve të brishta jeshile

të marra the të përziera brenda

Tek qendra: një grumbull hiri

që shtrëngon të kuqen përbrenda.

e shtynë nxehtësinë poshtë

tek mbrojtësja e fytyrës

me buzë të skuqura nga prushi;

 

Krasitja, hollimi, prerë si brushë

me lëmashk nga insektet dhe myku—

re barku bojë hiri

lëkundën ngadalë e butë përmbi

ndoshta shiun, sjellin fundin

e kësaj thatësire.

 

Furçat e djegura heqin nxehtësi

nga zjarret e egra të verës që vjen

dhe sjellin shiun në kohë,

që zjarret ta pastrojnë rrëmujën.

 

rrëmujën e zemrës.

Kafe të zezë, të hidhur, të nxehtë,

tymi ngrihet shpejt dhe qetëson

ajrin

pezull dhe të ftoftë.

 

 

 

PËR TË GJITHË

 

Ah të jesh gjallë

në mëngjesin e një mes-shtatori

duke ecur nëpër një rrjedhë uji

këmbëzbathur, pantallonat të përvjel lart,

me çizme në dorë, mbushur,

rreze dielli, akull nëpër hije,

shkrepave të veriut.

 

Rrëshqasin me fëshfëritje ujërat e akullta të përrenjve

gurët lëvizin nën këmbë, të vegjël dhe të fortë si gishtërinjtë e këmbëve

Hunda pikon ftohtë

këngë sipas

muzikës së përroit, muzikë zemre,

t’i marrësh erë diellit mbi zall.

 

Jap besën

 

I jap besën dheut

të ishullit të Turtle-s

Dhe njerëzve që jetojnë përtej

një ekosistem

në larmi

nën diell

Me interpretim të kënaqshëm për të gjithë.

 

 

 

PËRGJIGJU

Please enter your comment!
Please enter your name here